Od 1 stycznia 2026 r. nauczyciel otrzyma wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, jeśli nastąpiło to z przyczyn niezależnych od niego – wynika z podpisanej w czwartek (18 grudnia) przez prezydenta Karola Nawrockiego noweli ustawy Karta nauczyciela.

O swojej decyzji prezydent poinformował w nagraniu opublikowanym w czwartek wieczorem (18 grudnia) m.in. na platformie X. Wytłumaczył, że podpisanie ustawy to „pierwszy krok do normalizacji zasad wynagradzania nauczycieli za godziny ponadwymiarowe”.

Ocenił, że nowela odpowiada na realne oczekiwania środowiska nauczycielskiego.

Wiem, że oświatowa „Solidarność” wskazywała, że tę sprawę można było rozwiązać szerzej i lepiej. Zgadzam się. Ta ustawa nie jest doskonała, ale rozwiązuje część realnego problemu i porządkuje chaos, który nie powinien mieć miejsca w państwie poważnie traktującym nauczycieli

– powiedział Karol Nawrocki.

Godziny ponadwymiarowe to godziny zajęć lub lekcji przydzielone nauczycielowi ponad obowiązkowe pensum.

Zgodnie z nowymi przepisami wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe będzie przysługiwało w każdym przypadku, gdy niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych mu godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych nastąpiło z przyczyn niedotyczących nauczyciela, a nauczyciel był gotów do realizacji tych zajęć.

Rozwiązanie przewiduje również, że nauczyciele dostaną wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r. Mają być one wypłacone do 6 czerwca 2026 r.

O godzinach ponadwymiarowych zrobiło się głośno w związku z tzw. dużą nowelizacją Karty nauczyciela, która weszła w życie z początkiem roku szkolnego 2025/2026.

Uszczegółowiono w niej przepisy, m.in. dotyczące warunków obliczania wynagrodzenia nauczycieli za godziny ponadwymiarowe i godziny zastępstw doraźnych. Określono m.in. przypadki, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone, ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe.

Po wejściu w życie tej nowelizacji związki zawodowe podnosiły, że nauczyciel, który jest w szkole i jest gotowy do pracy zgodnie z przydzielonymi mu godzinami ponadwymiarowymi, nie otrzymuje wynagrodzenia za nie, gdy nie ma w szkole klasy, bo np. jest ona na wycieczce.

Związek Nauczycielstwa Polskiego podał wówczas, że ma sygnały z poszczególnych szkół, że nauczyciele lub też całe grona pedagogiczne w ramach solidarności zawodowej wstrzymują wyjścia klasowe z powodu zmian w rozliczaniu godzin ponadwymiarowych.

W połowie października resort edukacji wydał komunikat opisujący zasady dotyczące uregulowania kwestii godzin ponadwymiarowych, ale tylko w dwóch przypadkach, co skrytykowały związki zawodowe nauczycieli.

Zmiany w Karcie Nauczyciela i przepisy dotyczące godzin ponadwymiarowych były tematem spotkania premiera Donalda Tuska z nauczycielami Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Legionowie. Dzień później szef rządu zapowiedział złożenie w Sejmie poselskiego projektu nowelizacji Karty nauczyciela, zgodnie z którym w sytuacji, gdy nauczyciele są w szkole gotowi do pracy, a zajęcia nie odbywają się z przyczyn od nich niezależnych, dostaną wynagrodzenie.

Premier podkreślił, że nie będzie tworzenia szczegółowego wykazu przypadków, w których należne jest wynagrodzenie. Projekt złożyła 4 listopada grupa posłów Koalicji Obywatelskiej.

Podczas pierwszego czytania projektu na posiedzeniu komisji edukacji i nauki wprowadzono do projektu poprawkę, zgodnie z którą nauczyciele dostaną wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r. Mają być one wypłacone do 6 czerwca 2026 r.

Nowelizacja Karty nauczyciela wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r.