W KGHM Polska Miedź przeprowadzono 17 audytów i kontroli, kolejne są bliskie ukończenia – poinformował zarząd KGHM. Sprawdzano m.in. działalność fundacji czy wydatki podczas pandemii COVID-19. W niektórych sytuacjach o nieprawidłowościach zawiadomiono prokuraturę.
O wynikach audytu przedstawiciele KGHM poinformowali we wtorek na konferencji prasowej w Lubinie. Audyty i kontrole przeprowadzono w kontekście działalności osób zarządzających spółką w ostatnich latach.
– Audyty miały na celu identyfikację nieprawidłowości w wydatkowaniu środków i obejmowały różnorodne aspekty, takie jak działalność biznesowa, zarządcza, inwestycyjna, marketingowa i sponsoringowa
– powiedział dyrektor ds. audytów Andrzej Przeczek.
Zakończonych zostało 17 audytów i kontroli, siedem jest bliskich finalizacji, a kolejnych pięć audytów jest na różnych etapach zaawansowania. Jak poinformował Przeczek, wyniki kontroli wskazują na liczne nieprawidłowości.
– Materiały z audytu dotyczącego zakupów sprzętu medycznego zostały przekazane do prokuratury, która prowadzi postępowanie w tej sprawie. Skierowano także dwa zawiadomienia do prokuratury w wyniku kontroli przeprowadzonej w KGHM ZANAM
– poinformował Przeczek.
Wśród popełnianych błędów Przeczek wymienił m.in. brak nadzoru właścicielskiego, realizację celów niezwiązanych z działalnością KGHM czy brak stosowania procedur. Podczas kontroli sprawdzono też kondycję klubu piłkarskiego Zagłębie Lubin. Wiceprezes ds. finansowych Piotr Krzyżewski wskazywał m.in. na problemy finansowe oraz brak dyscypliny budżetowej.
– Kluczową kategorią kosztów, w której odnotowano najwyższe wzrosty i przekroczenia budżetu, były wynagrodzenia wypłacane zawodnikom, szczególnie w roku 2023. Tylko w roku 2023 wzrost kosztów wynosił łącznie ok. 18,5 mln zł w stosunku do roku 2022
– powiedział Krzyżewski.
Nieprawidłowości wykryto też w zakładzie hydrotechnicznym, będącym jednym z oddziałów spółki. Stwierdzono tam m.in. opóźnienia w inwestycjach w zbiorniku odpadów poflotacyjnych Żelazny Most.
Kontrolerzy zwrócili uwagę na nieprawidłowości podczas zakupów środków medycznych w trakcie pandemii koronawirusa w 2020 r. Okazało się, że zakupy realizowano przez dwóch pośredników. Sprawa została zgłoszona do prokuratury.
– Kluczowe wnioski wynikające z kontroli wskazują na ogromne wzrosty przychodów tych firm w roku 2020, co sugeruje, że firmy te nie zajmowały się wcześniej działalnością na taką skalę. Wykazano także, że spółka, korzystając z tych pośredników, kupowała droższe materiały medyczne, w tym maseczki, niż te same środki ochrony nabywane bezpośrednio od zagranicznych dostawców
– powiedział Przeczek.
Kolejne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa dotyczy spółki KGHM ZANAM, gdzie miało dochodzić do niekorzystnego rozporządzania mieniem.
– Równocześnie, w wyniku poczynionych czynności kontrolnych, wobec trzech innych pracowników KGHM ZANAM uzyskano materiał pozwalający na zawiadomienie o podejrzeniu możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na działaniu wbrew spoczywającym na wymienionych osobach obowiązkach, a także przekroczeniu udzielonego upoważnienia do działania, czego skutkiem jest wyrządzenie szkody spółce
– powiedział Przeczek.
Kolejne nieprawidłowości dotyczyły zakupów farm fotowoltaicznych, gdzie wykazano m.in. brak kontroli nad procesem zakupowym i przekraczanie limitów cenowych.
Podczas konferencji poinformowano też o Fundacji KGHM; wykazano np. wzrost wydatków na darowizny, z 20 mln zł w 2021 r. do rekordowych 57,5 mln zł w 2023 r. Na same media związane z poprzednim rządem wydano w latach 2016-2023 ponad 13,2 mln zł.
– Analiza wykazała, że w kontrolowanym czasie z roku na rok coraz więcej środków trafiało do podmiotów spoza Dolnego Śląska. O ile w 2016 roku aż 90 proc. darowizn dotyczyło regionu, w którym działa KGHM, to w 2023 roku było to jedynie 45 proc.
– poinformował prezes fundacji KGHM Grzegorz Rataj.
Znacząco wzrosły m.in. wydatki na wspieranie Ochotniczych Straży Pożarnych z całego kraju. Z kolei w 2023 r. wydano prawie 5,5 mln zł na kampanie informacyjne zachęcające do udziału w referendum.
– Aktualnie Fundacja KGHM Polska Miedź wystąpiła do sądów powszechnych z dwoma pozwami o zwrot przyznanych darowizn na łączną kwotę ponad 320 tys. zł. W jednej sprawie fundacja otrzymała już prawomocne orzeczenie i wystąpiła na drogę postępowania egzekucyjnego
– poinformował Grzegorz Rataj.
Jak ocenił, działania poprzednich władz spółki w dużym stopniu skupione były na działalności marketingowej, a w mniejszym stopniu – na jej podstawowej działalności, czyli górnictwie i hutnictwie.
– Zapewniamy, że w KGHM podjęto szereg działań naprawczych wyprzedzających wyniki audytów. W części dotyczącej sponsoringu w najbliższych latach KGHM skupiać się będzie na poprawie efektywności produkcji, optymalizacji procesów oraz obniżce kosztów, a oznacza to m.in. brak kontynuacji projektów dotyczących sponsoringu
– powiedziała dyrektorka naczelna ds. komunikacji Anna Smycz-Michalak.
W spółce trwają analizy prawne. Zapowiedziano, że możliwe są kolejne zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa.
KGHM Polska Miedź SA zajmuje się wydobyciem i przetwórstwem surowców naturalnych, m.in. miedzi i srebra. Koncern notowany na GPW w Warszawie posiada aktywa w Europie i obu Amerykach. Łącznie zatrudnia ponad 34 tys. osób. Największym akcjonariuszem KGHM jest Skarb Państwa, do którego należy 31,79 proc. akcji spółki.