„Chcieliśmy być wolni”. Rozpoczęto obchody 78. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

Premiera książki „Chcieliśmy być wolni. Powstanie Warszawskie 1944” zainaugurowała obchody 78. rocznicy rozpoczęcia walk o stolicę. Powstanie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku, i było próbą wyswobodzenia Warszawy spod okupacji niemieckiej przez żołnierzy Armii Krajowej.

Premiera książki odbyła się w Muzeum Powstania Warszawskiego, którego dyrektor Jan Ołdakowski podkreślał, że tegoroczne obchody wybuchu walk, uświetniła premiera wyjątkowej książki o Powstaniu.

„Ta książka jest szczególna, bo jest próbą syntezy, zawarcia na kilkuset stronach opowieści o Powstaniu. Jest z jednej strony próbą pokazania Powstania Warszawskiego w sposób przystępny, ale też zawiera komplet badań, są świetne mapy, schematy, jest dużo też historii ludzi” – wyjaśnił.

Książka składa się z sześciu rozdziałów, które napisało sześciu badaczy Powstania Warszawskiego, a rozdział siódmy to świadectwa powstańców Warszawskich, którzy wspominają i opisują doświadczenie walki ze swojej perspektywy.

Pracę badaczy koordynował profesor Andrzej Zawistowski, który jednocześnie napisał rozdział „Oczekiwanie”. Naukowiec wyjaśniał, że ta publikacja jest swoistym kompendium wiedzy o Powstaniu Warszawskim.

„To jest nasza ambicja, żeby ta książka była takim spotkaniem z Powstaniem Warszawskim, dla tych wszystkich, którzy dopiero rozpoczynają przygodę, bo dla tych, których historia Powstania jest już dobrze znana, ta książka wniesie pewne dodatki, jakieś nowe niuanse, może nowe spojrzenie” – argumentował.
Historyk Muzeum Powstania Warszawskiego Katarzyna Utracka napisała rozdział „Walka”.

„Przystępując do pisania mojego rozdziału, chciałam za wszelką cenę uniknąć, aby nie stał się on kalendarium walk. Chcieliśmy, żeby ta książka, to była taka syntetyczna pigułka o Powstaniu, żeby pokazać to społeczeństwo obywatelskie, i to się już pojawia w tym właśnie rozdziale „Walka”, że obok powstańców są również cywile, którzy się angażują, działają” – dodała.
Rozdział „Nadzieja” napisał Rafał Brodacki, rozdział „Trwanie” Michał Wójciuk, rozdział „Niewola” Paweł Brudek, a rozdział „Pamięć” Paweł Ukielski.

Na premierze książki byli również weterani walk o stolicę, wśród nich Leszek Żukowski pseudonim „Antek”. Weteran był pod wrażeniem tomu, który mówił, że: „nieocenionym walorem tej książki jest przedstawienie przez autorów faktów, które mieli możliwość konfrontować w różnych źródłach, oraz to, że jest napisana językiem przystępnym dla szerokiego kręgu odbiorców, co umożliwia spopularyzowanie wiedzy o Powstaniu, zrozumienie współcześnie niewyobrażalnych sytuacji”.

Fot. PAP/Tomasz Gzell

Powstanie Warszawskie było największym zrywem niepodległościowym Armii Krajowej i największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 roku, do walk z Niemcami stanęło około 40 tysięcy żołnierzy Armii Krajowej.

Powstanie miało trwać kilka dni, trwało ponad 2 miesiące. W walkach zginęło od 16 do 18 tysięcy żołnierzy. Blisko 25 tysięcy zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej wyniosły około 180 tysięcy osób.