Sekretarz generalny NATO Mark Rutte uważa, że czwartkowe spotkanie w Paryżu może przesądzić o kształcie międzynarodowych gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, która od ponad trzech lat odpiera rosyjską inwazję.

Spodziewam się, że jutro lub niedługo będziemy mieli jasność co do tego, co wspólnie możemy osiągnąć

– powiedział Rutte w środę (3 września) na wspólnej konferencji prasowej w Brukseli z prezydentem Estonii Alarem Karisem.

W poniedziałek Pałac Elizejski poinformował, że 4 września w Paryżu w formacie hybrydowym odbędzie się spotkanie tzw. koalicji chętnych, czyli państw wspierających Ukrainę. Spotkanie będzie dotyczyć m.in. gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, a także stanowiska Rosji, która odmawia zawarcia pokoju w pełnowymiarowej wojnie trwającej od lutego 2022 r.

Kto na spotkaniu w Paryżu?

Udział w spotkaniu mają wziąć m.in. prezydent Francji Emmanuel Macron, kanclerz Niemiec Friedrich Merz, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, sekretarz generalny NATO Mark Rutte oraz przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Udział w rozmowach w Paryżu ma wziąć także premier RP Donald Tusk i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Rutte ocenił na wspólnej konferencji z prezydentem Estonii, że rozmowy na ten temat gwarancji są na zaawansowanym etapie.

Proces – jak przypomniał – rozpoczął się w lutym od inicjatywy prezydenta USA Donalda Trumpa, który przełamał impas w kontaktach z przywódcą Rosji Władimirem Putinem. Kolejnym krokiem, jak dodał, była szczyt w Hadze, na którym zdecydowano, że państwa NATO będą wydawać 5 proc. PKB na obronność, a następnie uzgodnienia z lipca, że amerykańskie dostawy broni dla Ukrainy będą finansowane przez europejskich sojuszników.

Zdaniem szefa NATO, podjęte działania pokazują determinację USA w dążeniu do zakończenia wojny oraz jedność państw europejskich, które wzmacniają wsparcie dla Ukrainy.

Celem jest wspólne wypracowanie systemu gwarancji, który zapobiegnie powtórce scenariusza znanego z memorandum budapeszteńskiego czy porozumień mińskich

– wyjaśnił Rutte.

Sekretarz generalny NATO podkreślił, że kluczowe znaczenie ma także uzgodnienie wspólnego stanowiska z administracją USA, aby jasno określić zakres amerykańskiego udziału.

To będzie ważne, bo jeśli dojdzie do rozmów dwustronnych lub trójstronnych z Rosją, szczególnie między Zełenskim i Putinem, jasność co do gwarancji bezpieczeństwa będzie absolutnie niezbędna

– powiedział.

W jego ocenie priorytet Ukrainy jest jednoznaczny: stworzyć warunki, w których po zakończeniu wojny Rosja nigdy więcej nie zdoła zająć choćby jednego kilometra ukraińskiego terytorium.

Rutte przypomniał, że NATO musi brać pod uwagę też wpływ, jaki te rozmowy mają na plany obronne Sojuszu, w tym na wysuniętą obecność wojsk lądowych. W ten sposób uzasadnił, dlaczego sojusznicze struktury uczestniczą w konsultacjach.