Emanuel Lasker był mistrzem świata w szachach i jedynym Niemcem, któremu udało się zdobyć ten tytuł. Zwycięstwo odniósł w 1894 r. pokonując pierwszego mistrza Wilhelma Steinitza. Bronił tytuł przez 27 lat – nikomu innemu nie udało się to przez tak długi czas.
Urodził się w Barlinku (niem. Berlinchen) przy ulicy Chmielnej 7 w rodzinie żydowskiej. Gry w szachy nauczył się w wieku 12 lat od swojego brata. Rodzice uważali, że gra zbyt mocno go pochłaniała, więc zdecydowali się posłać syna do gimnazjum w Gorzowie Wielkopolskim (niem. Landsberg an der Warthe) i tam zdał maturę. W 1889r. podjął studia matematyczne w Berlinie a następnie w Getyndze. W tym samym roku wygrał turniej we Wrocławiu i w ten sposób rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera jako szachisty.
W 1891 r. wyjechał najpierw do Londynu, a dwa lata później do Nowego Jorku, gdzie również dał się poznać jako znakomity szachista. W roku 1911 roku po powrocie do Niemiec poślubił w Berlinie pisarkę Marthę Kohn. Ówczesny antysemityzm szerzący się po przejęciu władzy przez narodowych socjalistów w 1933 r. zmusił Laskera wraz z żoną do wyjazdu w najpierw do Holandii, następnie ponownie do Londynu. W roku 1935 Lasker otrzymał zaproszenie na pobyt w Moskwie i członkostwo w tamtejszej Akademii Nauk. Terror jaki towarzyszył panowaniu Stalina skłonił go jednak do wyjazdu do Nowego Jorku. Zmarł tam w 1941, a jego ostatnie słowa brzmiały: …szachowy król.
Barlinek pamięta o mistrzu organizując turnieje jego imienia. W Berlinie natomiast działa stowarzyszenie Emanuela Laskera, które kultywując jego pamięć prowadzi międzynarodową działalność kulturalną i edukacyjną w której szachy są sposobem nawiązywania przyjaźni i integracji ludzi w różnym wieku.
Posłuchaj reportażu.
Rozmowa Cezarego Galka z autorką Izabelą Patek.
Zdjęcia Katarzyna Mielcarek.
