Literacka Nagroda Nobla trafiła w tym roku do Węgra László Krasznahorkaiego za „wizjonerskie dzieło, które przypomina nam o sile sztuki w samym środku apokaliptycznej grozy”. Pisarz znany jest w Polsce jako autor takich powieści, jak „Szatańskie tango”, Melancholia sprzeciwu”, „Wojna i wojna”.
László Krasznahorkai to wielki pisarz z tradycji środkowej Europy, tradycji Franza Kafki i Thomasa Bernharda z ich charakterystycznym poczuciem absurdu i groteski – podkreśla Szwedzka Akademia w uzasadnieniu decyzji.
László Krasznahorkai urodził się 5 stycznia 1954 r. w Gyuli na południu Węgier. Studiował prawo na uniwersytetach w Segedynie oraz Budapeszcie. Ostatecznie zdobył dyplom na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Loránda Eötvösa w ramach specjalności hungarystyczno-nauczycielskiej. Jego pierwsza nowela „Tebenned hittem” ukazała się w 1977 r. na łamach „Mozgó Világ”. W latach 1977–1982 pracował jako dokumentalista w Gondolat Könyvkiadó, od 1982 r. pozostaje pisarzem niezależnym.
Dalsza część tekstu pod wpisem
BREAKING NEWS
The 2025 #NobelPrize in Literature is awarded to the Hungarian author László Krasznahorkai “for his compelling and visionary oeuvre that, in the midst of apocalyptic terror, reaffirms the power of art.” pic.twitter.com/vVaW1zkWPS— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2025
Pisarz spotkał się z dużym uznaniem: Susan Sontag nazwała Krasznahorkaiego „mistrzem apokalipsy cytującym Gogola i Melville’a”, a W.G. Sebald pisał o nim: „uniwersalność wizji Krasznahorkaiego rozwiewa wszystkie wątpliwości dotyczące współczesnej literatury”. W 1993 r. otrzymał nagrodę dla najlepszej książki w Niemczech (Bestenliste-Preis) za „Melancholię sprzeciwu”.
Od 1985 r. jego przyjaciel Béla Tarr kręci filmy niemal wyłącznie na podstawie jego książek. W ten sposób powstały „Szatańskie tango” oraz „Harmonie Werckmeistera”. Pracowali również razem przy ostatnim filmie Tarra, „Koniu turyńskim”, a autor pomagał reżyserowi w każdej istotnej kwestii.
Otrzymał wiele nagród i odznaczeń, między innymi najważniejszą nagrodę państwową, Nagrodę Kossutha, nagrodę Brücke Berlin, America Award czy National Book Award w kategorii najlepsze tłumaczenie.
W listopadzie 2010 r. László Krasznahorkai był gościem 2. Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada w Krakowie.
Dalsza część tekstu pod grafiką
Werdykt o przyznaniu literackiego Nobla dla Węgra przyjęty z zadowoleniem
Nagrody Nobla z literatury dla László Krasznahorkaiego została pozytywnie przyjęta przez dziennikarzy zgromadzonych w Akademii Szwedzkiej w Sztokholmie. W Sali Starej Giełdy słychać było entuzjastyczne reakcje, chociaż wielu podkreślało, że tegoroczny werdykt ich nie zaskoczył.
Węgier znany jest polskim czytelnikom jako autor „Szatańskiego tanga” czy „Melancholii sprzeciwu”. Na kanwie tej drugiej powieści najważniejsza szwedzka scena – Królewski Teatr Dramatyczny w Sztokholmie – właśnie wystawia przedstawienie. Być może nieprzypadkowo gazeta „Dagens Nyheter” opublikowała w czwartek recenzję tego spektaklu, przypominając o oczekiwaniu na noblowski werdykt.
Tegorocznym werdyktem Akademia Szwedzka potwierdziła niepisaną zasadę, że w ostatnich latach literacki Nobel trafia na przemian do kobiety lub mężczyzny. W 2024 r. laureatką literackiego Nobla została pisarka z Korei Południowej Han Kang. Nagroda Nobla dla Węgra to również powrót do Europy Środkowo-Wschodniej po otrzymaniu w 2019 r. (za 2018 r.) Nagrody Nobla przez Olgę Tokarczuk.
Czytaj także:
Nagroda Nobla z chemii przyznana. Poznaliśmy laureatów [AKTUALIZACJA]
Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała Nobla z chemii Susumu Kitagawie, Richardowi Robsonowi oraz Omarowi M. Yaghiemu - „za rozwój szkieletów metaloorganicznych”. Chodzi o nową architekturę molekularną materiałów zawierających wolne...
Czytaj więcejDetailsCzytaj także:
Co nas czeka w II etapie Konkursu Chopinowskiego?
W II etapie Konkursu Chopinowskiego wystąpi 40 pianistów z 14 krajów. W programie zaszły zmiany regulaminowe - pojawiła się możliwość wykonania kompletnego cyklu 24 preludiów op. 28. Będą też...
Czytaj więcejDetails