Park Narodowy „Ujście Warty” wyda ponad 7 mln zł na realizację projektu związanego z odtwarzaniem siedlisk ichtiofauny i jej ochronę. Przedsięwzięcie uzyskało prawie 6 mln zł dofinansowania z UE – poinformował koordynator projektu, ichtiolog Łukasz Nidecki z PN „Ujście Warty”.

– Ichtiofauna posiada wielkie możliwości odbudowy populacji, lecz poza ochroną wymaga również czynnego wspierania poprzez tego typu projekty czyli stwarzania odpowiednich warunków do tarła i zarazem siedlisk dla zróżnicowanych grup wiekowych wielu gatunków ryb

– wskazał Nidecki.

„Ujście Warty” w dużej części obejmuje obszar ukształtowany przez człowieka w XVIII i XIX wieku w celu wykorzystania rolniczego i zasiedlenia. W wyniku regulacji rzeki Warty i wpadającej do niej Postomi powstała wówczas rozległa sieć kanałów i starorzeczy zasilającymi w wodę rozległe łąki pełniące rolę pastwisk.

Obszar Parku jest miejscem przyjaznym dla bytowania ryb i ich tarliskiem. Z upływem czasu wiele kanałów, starorzeczy i urządzeń wodnych uległo jednak degradacji, zmniejszyła się ich drożność i przestały spełniać swoje funkcje.

W ramach projektu rewitalizacji zostaną poddane kanały i starorzecza na terenie Parku, których łączna powierzchnia wód wynosi 43,5 ha – to kluczowe tarliska i siedliska dla wielu gatunków ryb dorzecza Odry jak i lęgowiska dla ptaków.

– Dzięki działaniom ujętym w projekcie poprawią się warunki bytowanie i rozrodu dla 68 gatunków chronionych ptaków, ryb i ssaków

– powiedział Nidecki.

Dodał, że celem odtworzenia sieci kanałów i innych akwenów w parku jest również uodpornienie tych siedlisk wodnych na zmiany klimatyczne, problemy z retencją wody i susze. Rewitalizacja kanałów i starorzeczy zwiększy głębokość wód, poprawi parametry fizyko-chemiczne i mozaikę siedlisk.

– Tym samym działania projektowe stworzą odpowiednie warunki środowiskowe dla migracji, dostępu do tarlisk, miejsc lęgowych i żerowiskowych przez cały rok, niezależnie od niskich stanów wód w Warcie i Odrze

– dodał Nidecki.

Ichtiolog zaznaczył, że najefektywniejszy w zachowaniu stabilnych i licznych populacji ryb jest rozród naturalny, z tego też powodu w projekcie ujęto odtwarzanie wód, które nawet przy niskich wiosennych stanach i braku rozlewisk pełnią funkcję tarlisk.

Tarliska Parku Narodowego „Ujście Warty” są szczególnie istotne dla ryb fitofilnych, czyli wykorzystujących do rozrodu roślinność i preferujących łąkowe rozlewiska, zarośnięte strefy brzegowe rzek, kanały i starorzecza. Do takich gatunków zaliczają się m.in. kluczowe dla funkcjonowania ekosystemów wodnych ryby drapieżne takie jak szczupak czy sum.

– Przechodząc od bardziej popularnych i znanych gatunków takich jak leszcz czy szczupak, warto podkreślić, że działania projektowe obejmują wsparcie również gatunków prawnie chronionych występujących w Parku, takich jak różanka, piskorz i koza

– dodał Nidecki.

Poza rolą siedliskową, projekt znacząco ma wpłynąć na zarządzanie terenem Parku, gdyż udrożnienie wód ułatwi patrolowanie i monitoring tego obszaru; projekt zakłada także zakup sprzętu do walki z kłusownictwem.

– Odtwarzanie siedlisk wodnych i zwiększenie potencjału rozrodczego ichtiofauny dorzecza Odry na terenie Parku Narodowego Ujście Warty

– to pełna nazwa opisanego projektu.

Źródłem jego współfinansowania jest program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.

Położony przy zachodniej granicy Polski, w części Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej zwanej Kotliną Gorzowską, Park Narodowy „Ujście Warty” zajmuje 8 074 ha. Przepływająca przez park Warta stanowi naturalną granicę między dwoma obszarami – regulowanym hydrotechnicznie Polderem Północnym oraz naturalnym terenem zalewowym w części południowej tzw. Kostrzyńskim Zbiornikiem Retencyjnym.

Park ten należy do obszarów ujętych w Konwencji Ramsar mającej na celu ochronę obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym oraz jest Obszarem Natura 2000.