Piotr Alexewicz jako jedyny Polak przeszedł do finału XIX Konkursu Chopinowskiego. Wystąpi w nim 11 pianistów z siedmiu krajów. Poza reprezentantem Polski będzie to troje pianistów z Chin, po dwoje z Japonii i Stanów Zjednoczonych oraz po jednym z Gruzji, Kanady i Malezji.

W czwartek późnym wieczorem (16 października) dyrektor konkursu i Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina dr Artur Szklener odczytał nazwiska ośmiu pianistów i trzech pianistek zakwalifikowanych do finału. Jury wyłoniło 11 osób, a nie 10, jak mówi regulamin, ponieważ osoby na miejscach 10. i 11. otrzymały tyle samo punktów.

W tym gronie znalazł się reprezentujący Polskę Piotr Alexewicz. W 2021 r. do finału awansowało dwóch pianistów z Polski, a w 2015 r. – podobnie jak tym razem – jeden.

1. Finaliści XIX Konkursu Chopinowskiego

W tym roku w finale wystąpią również: Kevin Chen (Kanada), David Khrikuli (Gruzja), Shiori Kuwahara (Japonia), Tianyou Li (Chiny), Eric Lu (Stany Zjednoczone), Tianyao Lyu (Chiny), Vincent Ong (Malezja), Miyu Shindo (Japonia), Zitong Wang (Chiny) i William Yang (Stany Zjednoczone).

Ostatecznym sprawdzianem dla finalistów konkursu będzie wykonanie Poloneza-Fantazji op. 61 oraz wybranego Koncertu fortepianowego Fryderyka Chopina w towarzystwie Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie. Ostatnia część konkursowych zmagań rozpocznie się w sobotę o godz. 18 i potrwa do poniedziałku.

2. Kiedy poznamy zwycięzcę tegorocznej edycji?

Zwycięzcę XIX Konkursu Chopinowskiego poznamy wieczorem 20 października. Dzień później odbędzie się gala wręczenia nagród i pierwszy z trzech koncertów laureatów; dwa kolejne koncerty laureatów zaplanowano na 22 i 23 października.

Sześciorgu najwyżej ocenionym uczestnikom finału zostaną przyznane nagrody główne oraz tytuł laureata. Zdobywca I nagrody otrzyma 60 tys. euro i złoty medal, II nagrody – 40 tys. euro i srebrny medal, III nagrody – 35 tys. euro i brązowy medal. Laureaci IV, V i VI nagrody otrzymają kolejno 30 tys., 25 tys. i 20 tys. euro. Pozostałym finalistom zostaną przyznane równorzędne wyróżnienia w wysokości 8 tys. euro.

XIX edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina trwa od 2 do 23 października. Jego organizatorem jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Polska Agencja Prasowa jest partnerem medialnym konkursu.

3. W finale Polonez-Fantazja oraz jeden z dwóch koncertów fortepianowych

W finale Konkursu Chopinowskiego pianiści wykonają Poloneza-Fantazję op. 61 oraz – do wyboru – jeden z koncertów fortepianowych Fryderyka Chopina: e-moll lub f-moll. Pianistom towarzyszyć będzie Orkiestra Filharmonii Narodowej pod batutą Andrzeja Boreyki. Przesłuchania finałowe rozpoczną się w sobotę (18 października).

Tradycyjnie Koncert fortepianowy e-moll op. 11 jest uznawany za „szczęśliwy” w finale Konkursu Chopinowskiego – wykonywali go tacy laureaci pierwszych nagród, jak m.in. Maurizio Pollini, Martha Argerich czy Krystian Zimerman.

Oba koncerty fortepianowe to młodzieńcze utwory patrona konkursu. Napisany jako pierwszy (choć opublikowany jako drugi i opatrzony późniejszym numerem opusu) Koncert fortepianowy f-moll op. 21 powstawał od jesieni 1829 r. do wiosny 1830. Część pierwsza koncertu to Maestoso, część druga – słynne nokturnowe Larghetto.

Już wstępne takty orkiestry w tej części „wprowadzają nas w inny czas i w inny wymiar: na wpół realny, na wpół oniryczny” – napisał muzykolog Mieczysław Tomaszewski (1921-2019). Z kolei Jarosław Iwaszkiewicz o pierwszych dźwiękach fortepianu w tej części koncertu powiedział, że brzmią „jak otwarcie bramy do jakiegoś przybytku miłości i spokoju”.

Finałowa, trzecia część Koncertu f-moll to Rondo – Allegro vivace, które „porywa żywiołem tańca o kujawiakowej proweniencji” – jak opisał Tomaszewski.

Częściej wybierany przez finalistów konkursu Koncert fortepianowy e-moll op. 11 Fryderyka Chopina powstał w 1830 r. Pierwszą część utworu kompozytor ukończył w kwietniu. We wrześniu tamtego roku na trzech przesłuchaniach w prywatnym gronie kompozytor sprawdził już brzmienie całości. W październiku przedstawił nowy koncert szerokiej publiczności w Teatrze Narodowym w Warszawie. Miesiąc później, 5 listopada, na zawsze opuścił Polskę.

Pierwsza część koncertu, Allegro maestoso, rozpoczyna się orkiestrowym „tutti”, po czym pojawiają się dźwięki fortepianu – najpierw energiczny temat główny, a następnie temat przeciwstawny, który – jak to opisał Tomaszewski – „wnosi aurę nokturnu”. Ten drugi temat jest doskonale znany widzom programu „Ojczyzna polszczyzna”, emitowanego przez 20 lat (1987-2007) na antenie Telewizji Polskiej, w którym polonista prof. Jan Miodek prezentował wybrane zagadnienia naszego ojczystego języka. W czołówce programu słyszeliśmy zawsze nokturnowy motyw z Koncertu e-moll.

Część druga koncertu to Romance – Larghetto, która płynnie przechodzi w energetyczne Rondo – Vivace.

Refren ronda ma rysy krakowiaka: jego rytm, wyrazistą artykulację, skoczność i żartobliwość

– opisał muzykolog.

W koncertach fortepianowych pianiści pokażą m.in. swoje umiejętności współpracy z orkiestrą i dyrygentem.

Poza koncertami fortepianowymi w programie przesłuchań finałowych jest Polonez-Fantazja op. 61 – utwór ukończony w 1846 r., a więc w późnym okresie twórczości kompozytora (Chopin zmarł 17 października 1849 r.).

Jeszcze tego samego roku 1846, późną jesienią, utwór został wydany: w Paryżu, Londynie i Lipsku. Wywołał zadziwienie swym kształtem i stylem. Długo nie potrafiono się z tym oswoić

– uznał Tomaszewski.

Inny muzykolog, Zdzisław Jachimecki (1882-1953), napisał: „Fortepian przemawia tu językiem, jakiego nie znano”. Utwór ten porównuje się do „wspaniałej wizji poetyckiej, wyrażonej językiem poematu pianistycznego”.

Kompozycja ta jest obowiązkowa dla wszystkich uczestników finału konkursu.

Przesłuchania finałowe potrwają do poniedziałku. Tego dnia późnym wieczorem poznamy zwycięzcę.

XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina trwa do 23 października. Jego organizatorem jest Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. Polska Agencja Prasowa jest partnerem medialnym konkursu.

Czytaj także:

Zdjęcie ilustracyjne Fot. W. Grzędziński/NIFC

KRAJ I ŚWIAT

II etap Konkursu Chopinowskiego dobiega końca. Ministra kultury: poziom naprawdę wyrównany

12 października 2025

Tegoroczny poziom Konkursu Chopinowskiego jest naprawdę wyrównany - oceniła w niedzielę (12 października) szefowa resortu kultury Marta Cienkowska. Dodała, że różnorodność podejść do Chopina pokazuje, jak żywa i inspirująca...

Czytaj więcej