Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację upraszczającą zasady uzyskania zasiłku pogrzebowego – poinformowała w czwartek (21 sierpnia) Kancelaria Prezydenta. Ustalenie prawa do tego zasiłku – co do zasady – nie będzie wymagało już wydania przez ZUS decyzji w tej sprawie.
Chodzi o nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego nie będzie wymagało wydania przez ZUS decyzji, jeżeli koszty pogrzebu poniosła jedna osoba – członek rodziny zmarłego.
Nadal decyzja będzie wydawana przez ZUS, gdy koszty pogrzebu zostaną poniesione przez więcej niż jedną osobę albo przez podmiot, np. pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat albo Kościół lub związek wyznaniowy. Taką dzielącą zasiłek proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu decyzję Zakład będzie wydawał maksymalnie 14 dni po wyjaśnieniu ostatniej okoliczności.
Nowelizacja m.in. skraca maksymalny czas wypłaty zasiłku
Nowelizacja skraca też maksymalny czas wypłaty zasiłku – będzie to 14 dni, a nie jak obecnie 30 dni. Zmiana da też możliwość wypłaty zasiłku bezpośrednio na konto zakładu pogrzebowego upoważnionego przez osobę uprawnioną do jego uzyskania.
Wprowadzona zostanie regulacja, zgodnie z którą wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego będzie mógł zostać złożony bezpośrednio do organu rentowego lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego.
Podczas prac nad nowelizacją wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski podkreślał, że nowelizacja ma na celu uproszczenie i przyspieszenie przyznania i wypłaty zasiłku pogrzebowego.
Zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.
Również od 1 stycznia 2026 r. wzrośnie zasiłek pogrzebowy – z obecnych 4 tys. zł do 7 tys. zł. Nowelizacja ustawy w tej sprawie ukazała się w Dzienniku Ustaw na początku czerwca.
Ponowne przeliczenia tzw. emerytur czerwcowych
Prezydent Karol Nawrocki podpisał także ustawę w sprawie ponownego przeliczenia świadczeń dla osób pobierających emerytury i renty rodzinne po emerytach, którym ustalono prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009-2019 – poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta.
Osoby, które składały w latach 2009-2019 wniosek o emeryturę w czerwcu, otrzymywały świadczenie niższe, niż gdyby wystąpiły z takim wnioskiem np. w maju. W przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu ówczesne przepisy nie przewidywały uwzględniania dodatkowych waloryzacji kwartalnych, lecz wyłącznie roczną. W rezultacie emeryci, którzy przechodzili na emeryturę w czerwcu, mogli mieć świadczenie nawet o kilkaset złotych niższe. Na ten problem zwracał uwagę m.in. Trybunał Konstytucyjny.
Zgodnie z ustawą ZUS bez konieczności składania wniosku ponownie ustali wysokość świadczenia dla osób pobierających emerytury i renty rodzinne po emerytach, którym ustalono prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009-2019. Jeżeli ktoś przeszedł na emeryturę w czerwcu, to wysokość emerytury ustalana będzie tak, jakby przeszedł na emeryturę w maju danego roku. Tak ustalone wysokości emerytury i renty rodzinnej podlegałyby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu przyznania emerytury lub renty rodzinnej. Nowa kwota świadczenia nie będzie mogła być niższa niż dotychczas wypłacana.
Świadczenia w nowej kwocie będą wypłacane od 2026 r, wtedy też ustawa wejdzie w życie. Na ustalenie nowej wysokości emerytury lub renty rodzinnej ZUS będzie miał 3 miesiące od tego terminu.
Realizacja projektu w pierwszym roku będzie kosztowała ok. 287 mln zł
Świadczenia w zwiększonej kwocie będą przysługiwały uprawnionym od 1 stycznia 2026 roku – nawet jeżeli ZUS wyda taką decyzję w lutym lub marcu. Wówczas Zakład wypłaci takiej osobie wyrównanie.
Realizacja projektu w pierwszym roku będzie kosztowała ok. 287 mln zł. Kwota ta zostanie w całości pokryta z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Projekt zostanie zaadresowany do ok. 95 tys. emerytów i rencistów rodzinnych.
W 2021 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która częściowo rozwiązywała problem tzw. emerytur czerwcowych. Ustawa zmieniła zasady wyliczania emerytur na stałe, dlatego osoby osiągające wiek emerytalny w czerwcu mogą już bez obaw składać wnioski o świadczenia w tym miesiącu.
Nowela ta nie zakładała jednak ponownego przeliczenia i wypłacenia wyrównania osobom, które przechodziły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019.