Cezary Galek laureatem Grand PiK 2022 – głównej nagrody Konkursu Artystycznych Form Radiowych, organizowanego przez Polskie Radio PiK. Tegoroczna gala odbywa się w Toruniu.
Jury nagrodziło wyprodukowany w Radiu Zachód reportaż „Opowieści babci Leonardy”. To opowieść o rodzinnej pamięci o dramatycznych wywózkach na Sybir.
Cezary Galek dziękował za nagrodę. Jak mówił konkurencja była bardzo wysoka.
– Nagrodę przyznano za fascynującą opowieść o wywózkach na Sybir i tułaczkach Polaków w XX wieku z perspektywy młodego pokolenia rodziny i głęboką dokumentację tematu – powiedział przewodniczący jury prof. Andrzej Brzoska.
– Audycje Cezarego Galka po raz kolejny są nagradzane w Konkursie Grand PiK, a także na innych konkursach. To jeden z przykładów jak ważną rolę pełni publiczne radio i jego rozgłośnie regionalne – powiedział podczas gali prezes i redaktor naczelny Radia Zachód Piotr Bednarek.
Nagrodzony reportaż można znaleźć tutaj:
https://zachod.pl/636134/opowiesci-babci-leonardy-reportaz-cezarego-galka-w-niedziele-po-9-00/
Ta historia rozpoczęła się 82 lata temu. W wyniku niemieckiego i sowieckiego ataku na Polskę tysiące Polaków i obywateli innych narodowości rozpoczęło drogę, która była dla nich ponad siły, a dla wielu skończyła się tragicznie.
Podobno pamięć ludzka jest ulotna, a zapotrzebowanie na historie sprzed lat w skomercjalizowanym i zajętym samym sobą świecie są co raz mniejsze. Od II wojny światowej rosło poczucie europejskiego bezpieczeństwa, choć aktualne wydarzenia na Ukrainie w jednej chwili to zmieniły. Co prawda historycy mają cały czas ręce pełne roboty, ale na co dzień o minionych wydarzeniach (nawet tych znanych) mówi się już co raz mniej. Są jednak osoby dla których artefakty łączą się z teraźniejszością np. w przekazach rodzinnych. Warto z tych doświadczeń korzystać.
Małgorzata Łagowska ze Szprotawy od dzieciństwa była bardzo związana emocjonalnie ze swoją babcią. Latami słuchała niesamowitych opowieści o losie dziecka z rodziny podążającej za ojcem, żołnierzem armii generała Andersa. Rozbudzały wyobraźnię, ciekawość świata i późniejszą pasję podróżowania. Z czasem zdała sobie sprawę z ich wartości historycznej i zaczęła rejestrować babcine opowieści.
Po latach postanowiła opisać w książce losy Leonardy Marianny Palskiej po mężu Madej, która podczas II wojny światowej przeszła trudną drogę pisaną wielu rodzinom. Urodzona 30 listopada 1934 roku w Sulisławicach w momencie sowieckiej wywózki 10 lutego 1940 roku miała skończone 5 lat. Całą rodzinę deportowano z Podola w głąb ZSRR na Sybir gdzie spędzili półtora roku. Później dzięki paktowi Sikorski – Majski, Jan Palski mógł dołączyć do tworzących się polskich sił zbrojnych, dzięki czemu opuścili Syberię i zostali przenieśli do Uzbekistanu. Kolejne sześć miesięcy czekali na dalszą podróż do Teheranu w Iranie. Po następnych dziewięciu tam spędzonych miesiącach wyruszyli przez port Karaczi (obecnie Islamabad w Pakistanie) do portu Mombasa w Kenii. Następnie zostali przetransportowani w głąb Afryki do Masindi w Ugandzie, gdzie ostatecznie spędzili 5 lat. Po wojnie babcia z matką i ocalałym rodzeństwem powróciła do Polski, gdzie dopiero spotkali się z ojcem. Tu też nie był łatwo. Jan Palski, bohater spod Monte Casino, traktowany był jak wróg publiczny i trzeba było wielu lat, aby wraz z rodziną ułożył sobie życie na nowo.
Główna idea Konkursu – „utwory może różnić gatunek, ale musi łączyć sztuka”, pozwala na przegląd różnorodnych form radiowych. W tym roku zgłoszono 29 słuchowisk, reportaży i dokumentów radiowych.
Prace oceniało jury w składzie:
Andrzej Brzoska – reżyser dźwięku i producent muzyczny, pedagog, doktor sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej reżyserii dźwięku.
Agnieszka Czarkowska – kierownik Studia Reportażu i Dokumentu Radia Białystok, organizatorka warsztatów dziennikarskich, autorka reportaży historycznych.
Henryk Rozen – reżyser teatralny i radiowy, aktor, pedagog.