17 kwietnia przypada Niedziela Wielkanocna Zmartwychwstania Pańskiego. Jest to najważniejsze i najstarsze święto wszystkich chrześcijan, obchodzone od czasów apostolskich.
Korzenie Wielkanocy sięgają żydowskiej Paschy, obchodzonej na pamiątkę wyjścia ludu Izraela z niewoli egipskiej i przejścia przez Morze Czerwone. Nazwa „Pascha” – „pesach” wywodzi się z języka hebrajskiego i oznacza „wyjście”, „przejście”. Chrześcijanie obchodzą nową Paschę, świętując przejście Jezusa ze śmierci do życia oraz jego zwycięstwo nad grzechem i śmiercią.
W Watykanie papież Franciszek odprawi o godzinie 10.00 uroczystą mszę świętą na placu św. Piotra, a następnie o godzinie 12-tej udzieli błogosławieństwa „Urbi et Orbi” – „Miastu i Światu”.
Msze rezurekcyjne
W Polsce istnieje zwyczaj odprawiania o świcie mszy rezurekcyjnej (od łacińskiego „resurrectio” – „zmartwychwstanie”) z procesją z Najświętszym Sakramentem, wyniesionym z Grobu Pańskiego. Towarzyszy temu uroczysty śpiew i bicie dzwonów. Tradycja ta przetrwała od czasu zaborów, kiedy obowiązywała godzina policyjna i zakazywano zgromadzeń w nocy. W Kościele powszechnym procesja rezurekcyjna kończy liturgię Wigilii Paschalnej, odbywającą się w Noc Zmartwychwstania. Mszał obowiązujący w Kościele w Polsce od 1986 roku daje do wyboru organizowanie procesji rano albo w nocy.
Oktawa wielkanocna
Niedziela Wielkanocna rozpoczyna 8-dniowy okres świąteczny, zwany „oktawą wielkanocną”. Kończy się on w II Niedzielę Wielkanocną, to jest Niedzielę Miłosierdzia Bożego, w tym roku – 24 kwietnia. Święto to ustanowił w Kościele katolickim w 2000 roku papież Jan Paweł II, podczas kanonizacji św. Faustyny Kowalskiej, orędowniczki Bożego Miłosierdzia. Dawniej II Niedzielę Wielkanocną nazywano też „Białą Niedzielą”. Było to odniesienie do tradycji chrześcijan pierwszych wieków Kościoła. W ten dzień w Rzymie neofici ochrzczeni podczas Wigilii Paschalnej, ubrani w białe szaty, szli procesyjnie do kościoła św. Pankracego, by tam uczestniczyć we mszy świętej.
Wielkanoc świętem ruchomym
Podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Oznacza to, że Wielkanoc może wypaść najwcześniej 22 marca, a najpóźniej 25 kwietnia. Z Wielkanocą powiązany jest termin większości ruchomych świąt chrześcijańskich, między innymi Środy Popielcowej, Wielkiego Postu, Wniebowstąpienia Pańskiego i Zesłania Ducha Świętego.
Zwyczaje ludowe obchodów Wielkanocy
Obchodom Świąt Wielkanocnych i poprzedzającego je Wielkiego Tygodnia towarzyszą liczne zwyczaje ludowe, jak robienie palm, malowanie i ozdabianie jajek. Drugi dzień świąt – Poniedziałek Wielkanocny – jest często nazywany „Lanym poniedziałkiem” lub „śmigusem-dyngusem”, ze względu na zwyczaj polewania wodą osób zaprzyjaźnionych, a nawet nieznajomych.
Tradycję sięgającą średniowiecza ma tzw. procesja Emaus, czasem połączona z odpustem, odbywająca się w Poniedziałek Wielkanocny. Nawiązuje ona do wydarzenia opisanego w ewangelii, kiedy po zmartwychwstaniu Jezusa dwaj jego uczniowie, rozgoryczeni śmiercią mistrza, poszli z Jerozolimy do wioski Emaus. W drodze spotkali Zmartwychwstałego, który tłumaczył im proroctwa odnoszące się do Mesjasza.
Tradycja Emaus jest obecnie kultywowana przy klasztorze sióstr norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu oraz w Wielkopolsce, a także w Sukowie w diecezji kieleckiej. Za granicą Emaus jest znany w Czechach i na Słowacji.