„Wielka ucieczka”

fot: PAP/Lech Muszyński

fot: PAP/Lech Muszyński

W niedzielę po godzinie 14:05 w cyklu „Historie pisane na nowo” a tematem będzie 79 rocznica „Wielkiej ucieczki” z hitlerowskiego obozu w Żaganiu. Przebywali tu lotnicy alianccy. W nocy z 24 na 25 marca 1944 roku, po wcześniejszych przygotowaniach, kilkudziesięciu jeńców wydostało się z obozu podziemnym tunelem. W tym gronie było też sześciu Polaków. Ostatecznie ucieczka powiodła się tylko trzem jeńcom. Reszta została złapana, a większość rozstrzelano na osobisty rozkaz Hitlera.

Dziś w tym miejscu znajduje się Muzeum Obozów Jenieckich. Jest tu replika tunelu ucieczkowego o długości ok. 30 metrów, zrekonstruowano jeden z obozowych baraków i wieżę wartowniczą. W miejscu, gdzie było wyjście z tunelu „Harry” stoi pamiątkowy obelisk.W piątek odbyły się rocznicowe uroczystości.

W audycji przypomnimy też dokument „Sześciu z Żagania”. To opowieść o sześciu polskich lotnikach, którzy brali udział w brawurowej ucieczce. Audycja zdobyła główną nagrodę na Festiwalu „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci’ w Gdyni. Była też nominowana do nagrody w konkursie „Audycja Historyczna Roku” Instytutu Pamięci Narodowej.

Historia brawurowej ucieczki miała swój początek wiosną 1943 r. w Stalagu Luft 3 w Żaganiu (wówczas Sagan) – jednym z niemieckich obozów jenieckich na terenie tego miasta. Zawiązał się w nim wówczas „Komitet X”, na czele którego stanął mjr Roger J. Bushell. Jego zadaniem było zorganizowanie ucieczki 200 jeńców.

Przygotowania obejmowały m.in. kopanie trzech tuneli, które nazwano „Tom”, „Dick” i „Harry”. Cały wysiłek skupiono jednak na „Harrym” – tunel znajdował się około 9 m pod ziemią i miał ponad 100 metrów długości. W nocy z 24 na 25 marca 1944 r. podkopem wydostało się 76 jeńców.

W wyniku zarządzonej akcji poszukiwawczej Niemcy złapali 73 uciekinierów. Ucieczka w pełni powiodła się tylko trzem lotnikom. Byli to Norwegowie Per Bergsland i Jens Muller oraz Holender Bram van der Stok.

Na rozkaz Hitlera straconych zostało 50 uczestników ucieczki. Pochodzili z Wielkiej Brytanii, Kanady, RPA, Australii, Nowej Zelandii, Norwegii, Litwy, Belgii, Holandii, Francji, Czech, Grecji. Na liście rozstrzelanych znalazło się także sześciu Polaków.

Wydarzenie to przeszło do historii jako „Wielka Ucieczka”; w 1963 roku doczekało się ekranizacji w postaci hitu kinowego „The Great Escape” z Charlesem Bronsonem i Stevem McQueenem.

Exit mobile version