Obywatel USA Paul Whelan, oskarżony w Rosji o szpiegostwo, został skazany w poniedziałek na 16 lat pobytu w kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Wyrok zapadł przed Moskiewskim Sądem Miejskim, który uznał Amerykanina za winnego szpiegostwa przeciwko Rosji.
Sekretarz stanu USA Mike Pompeo wyraził oburzenie skazaniem Whelana i zakwestionował rzetelność procesu. Szef dyplomacji zażądał natychmiastowego wypuszczenia Whelana na wolność.
Zarzuty odpiera Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, którego zdaniem wina Amerykanina została bezspornie dowiedziona.
Paul Whelan został zatrzymany 28 grudnia 2018 roku w pokoju hotelu „Metropol” w Moskwie przez funkcjonariuszy rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa. Oskarżono go o szpiegostwo; po procesie toczącym się za zamkniętymi drzwiami Moskiewski Sąd Miejski skazał go w poniedziałek na 16 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze za szpiegostwo przeciwko Rosji.
50-letni Whelan, dyrektor ds. bezpieczeństwa korporacyjnego i weteran piechoty morskiej, poza obywatelstwem USA ma też obywatelstwo Kanady, Wielkiej Brytanii i Irlandii. W grudniu 2018 roku przyleciał do Moskwy na ślub przyjaciela.
Whelan publicznie skarżył się na złe warunki w więzieniach w Rosji i powiedział, że jego życiu grozi niebezpieczeństwo. W maju przeszedł operację przepukliny.
Po ogłoszeniu wyroku obrońcy Whelana wyrazili przypuszczenie, że Amerykanin może zostać wymieniony na któregoś ze skazanych w USA obywateli Rosji – Wiktora Buta bądź Konstantina Jaroszenkę.
But, rosyjski handlarz bronią, odsiaduje w USA wyrok 25 lat więzienia za sprzedaż broni kolumbijskim rebeliantom. Jaroszenko, rosyjski pilot, odbywa 20-letni wyrok za przemyt kokainy do USA.
Oburzenie amerykańskiej dyplomacji i podejrzenia nierzetelnego procesu
Jak napisał w komunikacie szef dyplomacji USA Mike Pompeo:
„Stany Zjednoczone są oburzone dzisiejszą decyzją rosyjskiego sądu skazania obywatela USA Paula Whelana po tajnym procesie, z tajnymi dowodami i bez powołania świadków obrony. Żądamy jego niezwłocznego uwolnienia”
Jak dodano:
„Mamy poważne obawy, że pan Whelan został pozbawiony rzetelnego procesu, choć Rosja jest do tego zobowiązana zgodnie z międzynarodowymi uzgodnieniami w zakresie praw człowieka”
– czytamy w komunikacie.
Rzecznik Kremla: Paul Whelan nie jest zakładnikiem politycznym
Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow zapewnia z kolei, że skazanego Paula Whelana nie można nazwać zakładnikiem politycznym. Zdaniem Kremla w sądzie udowodniono Whelanowi zarzuty dotyczące szpiegostwa.
„Został on skazany decyzją sądu, w niej wszystko jest powiedziane. Przedstawiono mu zarzuty, które zostały dowiedzione w sądzie i sąd je przyjął”
– powiedział Pieskow. Pytany o dalsze losy Whelana powiedział, że nie będzie komentował tej kwestii.
Amerykanin nie przyznał się do winy. Ambasador USA w Moskwie John Sullivan powiedział komentując wyrok, że wina Whelana nie została udowodniona i że sprawa ta zaszkodzi stosunkom amerykańsko-rosyjskim.