77 lat temu w Warszawie Niemcy wykryli i zlikwidowali bunkier „Krysia”. Rodzina państwa Wolskich ukrywała tam 38 obywateli polskich pochodzenia żydowskiego. Wśród nich był historyk, doktor Emanuel Ringelblum, twórca podziemnego archiwum getta warszawskiego.
Rocznicę likwidacji „schronu Wolskich” upamiętni wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, doktor Mateusz Szpytma.
O godzinie 11:00 złoży kwiaty przed tablicą pamiątkową, umieszczoną na ścianie budynku przy ulicy Grójeckiej 77, gdzie w czasie wojny znajdował się ogród Wolskich.
Doktor Mateusz Szpytma powiedział Polskiemu Radiu, że bunkier „Krysia” to miejsce symbolizujące ukrywanie się Żydów w okupowanej Warszawie:
„Po rozpoczęciu Wielkiej Akcji likwidacji getta, a nawet trochę wcześniej, Żydzi próbowali na różne sposoby się ratować.
Jednym z nich było ukrywanie się w różnych bunkrach na terenie getta lub poza nim. Poza gettem bardzo często musiano liczyć na pomoc ze strony Polaków. W tym przypadku bardzo duża grupa, bo około 40 Żydów, była ukrywana przez Mieczysława Wolskiego i jego rodzinę”
– opowiadał historyk.
Mieczysław Wolski był ogrodnikiem. Specjalnie wybudowany schron pod szklarnią działał w latach 1942-44. Kryjówka była zaopatrzona w prycze, kuchnię, prąd i bieżącą wodę. Jednak na niespełna 30 metrach kwadratowych musiało zmieścić się blisko 40 osób. W tym gronie był Emanuel Ringelblum wraz z rodziną – przypomniał wiceszef IPN Mateusz Szpytma:
„Polska powinna znać to nazwisko jednego z najwybitniejszych historyków, dokumentalistów Zagłady. Natomiast niewielu zna nazwiska tych, którzy go ratowali i tych innych, którzy byli w bunkrze”
– mówił wiceszef IPN Mateusz Szpytma.
7 marca 1944 roku na skutek donosu Niemcy i towarzyszący im granatowi policjanci znaleźli schron. Następnie schwytani zostali Żydzi, a także Mieczysław Wolski ze swym siostrzeńcem Januszem Wysockim. Kilka dni później – około 10 marca – Niemcy zabili w ruinach getta wszystkich zatrzymanych.
W 1989 roku za swoje czyny rodzina Wolskich – Mieczysław, Małgorzata, Halina Michalecka, Wanda Szandurska oraz Janusz Wysocki – zostali uhonorowani tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.