23 lata temu fala przekroczyła granice naszego regionu. Pierwszy był Bytom Odrzański, ewakuowano ponad sto osób. Mieszkańcy nie chcieli opuszczać swojego dobytku, pozostali w domach na wyższych piętrach, komunikacja odbywała się pontonami i łódkami.kilem Na powódź przygotowywała się Nowa Sól. Miasto poprzecinane było workami z piaskiem. Położono ich ponad 100 tys. Ludzie mieszkający na parterze i sklepikarze zamurowywali okna, witryny sklepów Wszędzie był strach.
Wtorkowy poranek 15 lipca 1410 roku był chłodny. Na trzeci sygnał trębacza, 40-tysięczna armia polsko-litewska dosiadła koni i ruszyła polnymi drogami na wschód. Po godzinie 8-ej nastąpiły cztery godziny, które wstrząsnęły Europą
Monumentalne dzieło Jana Matejki ukazuje w skondensowanej formie, poprzez najbardziej dramatyczne momenty i punkty zwrotne akcji, zmagania wojsk polskich i litewskich z wojskami zakonu krzyżackiego podczas jednej z największych bitew średniowiecznej Europy, która odbyła się 15 lipca 1410 roku na polach Grunwaldu, Łodwigowa i Stębarku. Jeśli chodzi o aspekt ideowy obrazu, to w ciągu dziesięcioleci od momentu powstania po okres PRL-u, pozostawał on raczej niezmienny w swym antygermańskim przesłaniu. Należy tu podkreślić szczególne znaczenie Grunwaldu w czasie, gdy Polska nie istniała jako niepodległy kraj na mapie Europy, a wszelkie zrywy narodowościowe były krwawo tłumione przez zaborcę. Tożsamość narodowa, by przetrwać, musiała odwoływać się do przeszłości. W tych warunkach malarstwo i literatura „ku pokrzepieniu serc” pełniły szczególną rolę; podtrzymywały świadomość i uczucia patriotyczne.