Spis treści
Państwo członkowskie ma obowiązek uznać małżeństwo pary tej samej płci zawarte legalnie w innym kraju Unii, nawet jeśli prawo tego państwa nie uznaje tego typu związków – orzekł we wtorek (25 listopada) Trybunał Sprawiedliwości UE. Sprawa dotyczy pary Polaków.
Rozpatrywana przez TSUE sprawa dotyczy małżeństwa dwóch Polaków zawartego legalnie w 2018 r. w Berlinie. Para postanowiła przenieść się do Polski. Chcąc być traktowani w kraju jako małżonkowie, osoby te złożyły wniosek o transkrypcję niemieckiego aktu małżeństwa do polskiego rejestru stanu cywilnego; spotkały się jednak z odmową, jako że polskie prawo nie dopuszcza małżeństw tej samej płci.
Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten zwrócił się do TSUE z zapytaniem, czy przepisy krajowe, które nie pozwalają na uznanie małżeństwa osób tej samej płci zawartego w innym kraju Unii, ani na wpisanie tego typu związku to rejestru stanu cywilnego, są sprzeczne w prawem Unii Europejskiej.
Trybunał orzekł we wtorek, że odmowa uznania małżeństwa dwóch obywateli Unii legalnie zawartego w innym państwie członkowskim jest sprzeczna z prawem Unii.
Co prawda normy dotyczące małżeństw należą do kompetencji państw członkowskich, te jednak są zobowiązane do przestrzegania prawa UE, gwarantującego obywatelom prawo do swobody przemieszczania się, prawo do pobytu na terytorium innych państw członkowskich i prowadzenia przez nich tam zwykłego życia rodzinnego, w tym zawarcia związku małżeńskiego.
W przypadku powrotu do państwa pochodzenia – w tym przypadku Polski – obywatele muszą być pewni, że będą mogli to życie rodzinne kontynuować. Odmowa uznania związku – zauważył TSUE – może spowodować poważne niedogodności, a małżonkowie mogą być postrzegani we własnym kraju jako osoby stanu wolnego.
Jak podkreślił Trybunał, obowiązek uznania tego typu małżeństwa nie narusza ani tożsamości narodowej, ani nie zagraża porządkowi publicznemu państwa członkowskiego i nie oznacza, że Polska ma obowiązek wprowadzenia małżeństw tej samej płci do prawa krajowego. Skoro jednak polskie prawo wymaga transkrypcji aktu małżeństwa zawartego w innym kraju UE do krajowego rejestru stanu cywilnego by je uznać, to te same reguły dotyczące małżeństw osób odmiennej płci muszą dotyczyć także małżeństw osób tej samej płci. Państwo nie może uniemożliwiać lub nadmiernie utrudniać tych procedur, nie może też dyskryminować par osób tej samej płci ze względu na ich orientację.
1. Komentarze w sieci
Orzeczenie TSUE skomentowali w mediach społecznościowych politycy.
Pozytywnie orzeczenie skomentowała Barbara Nowacka Minister Edukacji Narodowej.
Dobra wiadomość z TSUE! Dzisiejszy wyrok stwierdza, że Polska powinna uznawać małżeństwa jednopłciowe zawarte za granicą. To ważne zwycięstwo dla poszanowania praw i godności. Krok naprzód dla równości i praw obywatelskich!
– napisała.
Dalsza część tekstu pod wpisem
Dobra wiadomość z TSUE! ?????
Dzisiejszy wyrok stwierdza, że Polska powinna uznawać małżeństwa jednopłciowe zawarte za granicą. To ważne zwycięstwo dla poszanowania praw i godności. Krok naprzód dla równości i praw obywatelskich!
— Barbara Nowacka (@barbaraanowacka) November 25, 2025
Ziobro z oburzeniem przyjął orzeczenie TSUE w myśl którego państwo członkowskie UE ma obowiązek uznać małżeństwo pary tej samej płci zawarte legalnie w innym kraju Unii Europejskiej, nawet jeśli prawo tego państwa nie uznaje tego typu związków.
Lewactwo rozkrada nam Unię Europejską! TSUE, najbardziej upolityczniony parasąd w Europie, do którego sędziów wprost wyznaczają rządy, znów chce zmienić unijne traktaty. Wbrew międzynarodowym umowom, wbrew polskiej konstytucji i woli narodu chcą wprowadzić do Polski małżeństwa homoseksualne
— wskazywał.
Dalsza część tekstu pod wpisem
Lewactwo rozkrada nam Unię Europejską! TSUE, najbardziej upolityczniony parasąd w Europie, do którego sędziów wprost wyznaczają rządy, znów chce zmienić unijne traktaty. Wbrew międzynarodowym umowom, wbrew polskiej konstytucji i woli narodu chcą wprowadzić do Polski małżeństwa…
— Zbigniew Ziobro | SP (@ZiobroPL) November 25, 2025
To ważny krok w drodze do równości małżeńskiej i Polska nie jest tu wyjątkowa, bo przed nami było wiele państw, które nie tylko realizowały wyroki międzynarodowych sądów, ale też zaczynały od związków partnerskich w pełnej drodze do równości. To sukces społeczności LGBT w Polsce, która od lat walczy o równe prawa, ale przed nami wszystkimi wciąż sporo pracy. Bo wszystkie rodziny w Polsce muszą być bezpieczne
– napisała była minister ds. równości Katarzyna Kotula.
Dalsza część tekstu pod wpisem
Od wielu miesięcy czekałam na dzisiejszy wyrok TSUE, także pracując nad pierwszymi rządowymi projektami ustaw o związkach partnerskich. To ważny krok w drodze do równości małżeńskiej i Polska nie jest tu wyjątkowa, bo przed nami było wiele państw, które nie tylko realizowały…
— Katarzyna Kotula (@KotulaKat) November 25, 2025
Wicemarszałek Sejmu, jeden z liderów Konfederacji Krzysztof Bosak ocenił, że „runął kolejny mit budowany przez ostatnie 20 lat przez prawicowych i centrowych zwolenników integracji europejskiej: że zagwarantowali Polsce w traktatach autonomię w sprawach aksjologicznych i obyczajowych”.
Miałkość i brak zdolności przewidywania polityków centroprawicy ostatecznie zostają ujawnione. Teraz już tylko prosty wybór przed Polską: czy to ignorować czy uznać lewicowy dyktat? Dla mnie sprawa jest jasna — TS UE nie ma i nie będzie mieć władzy nad naszym narodem i naszymi sumieniami
– podsumował w dalszej części wpisu.
Dalsza część tekstu pod wpisem
Właśnie runął kolejny mit budowany przez ostatnie 20 lat przez prawicowych i centrowych zwolenników integracji europejskiej: że zagwarantowali Polsce w traktatach autonomię w sprawach aksjologicznych i obyczajowych. Temu miało służyć wyłącznie nas z Karty Praw Podstawowych i…
— Krzysztof Bosak ???? (@krzysztofbosak) November 25, 2025
Wiceprzewodniczący Nowej Lewicy, poseł do Parlamentu Europejskiego Krzysztof Śmiszek ocenił, że „dzieje się historia”.
Właśnie TSUE wydał wyrok, w którym uznał, że Polska musi uznawać małżeństwa jednopłciowe zawarte za granicą! Brak takiego uznania narusza swobodę unijną – wolność poruszania się po UE oraz narusza nakaz poszanowania życia rodzinnego. I dlatego warto być w UE
– napisał na X.
Dalsza część tekstu pod wpisem
!?Dzieje się historia!?
Właśnie TSUE wydał wyrok w którym uznał że Polska MUSI uznawać małżeństwa jednopłciowe zawarte za granicą!
Brak takiego uznania narusza swobodę unijną – wolność poruszania się po UE oraz narusza nakaz poszanowania życia rodzinnego.
I dlatego warto być w UE pic.twitter.com/WBbE4Ejwcq— Krzysztof Śmiszek (@K_Smiszek) November 25, 2025
Według posła Prawa i Sprawiedliwości Sebastiana Kalety TSUE „orzekał w sprawach dotyczących polskiego prawa poza przyznanymi kompetencjami, czyli po prostu nielegalnie”.
Napisał w serwisie X, że „TSUE nie może orzekać w sprawie Karty Praw Podstawowych wobec Polski. Polska zagwarantowała sobie takie wyłączenie stosownym protokołem do Traktatu Lizbońskiego. Podobnie jak w sprawach sądownictwa TSUE przekracza w tym zakresie przyznane mu kompetencje”. Dodał, że „jeśli jakikolwiek urzędnik będzie uznawał za pełnoprawne małżeństwa w Polsce związki jednopłciowe zawarte jako małżeństwa poza Polską, popełni przestępstwo przekroczenia uprawnień, a wszelkie czynności prawne dokonane z uznaniem takiego związku jako małżeństwa będą nieważne”.
Dalsza część tekstu pod wpisem
TSUE kolejny raz orzekał w sprawach dotyczących polskiego prawa poza przyznanymi kompetencjami, czyli po prostu nielegalnie!?
1. TSUE nie może orzekać w sprawie Karty Praw Podstawowych wobec Polski. Polska zagwarantowała sobie takie wyłączenie stosownym protokołem do Traktatu… pic.twitter.com/sZjTG9391S
— Sebastian Kaleta (@sjkaleta) November 25, 2025
Z kolei poseł Maria Kurowska z Suwerennej Polski zwróciła uwagę na fakt, że zgodnie z polską konstytucją małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny, a Unia Ruropejska nie może wymusić na Polsce homoseksualnych małżeństw.
UE nie może wymusić na Polsce homoseksualnych „małżeństw”! Zgodnie z artykułem 18 Konstytucji RP, małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny. Konstytucja, jako najwyższe prawo w Polsce, jest nadrzędna nad prawem UE, w tym TSUE. Tyle w temacie
– napisała poseł na swoim facebookowym profilu.
Dalsza część tekstu pod wpisem
2. Wiceszef MS: orzeczenie TSUE ws. małżeństw jednopłciowych i art. 18 konstytucji nie są w sprzeczności
Artykuł 18. konstytucji mówiący, że małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny znajduje się pod ochroną nie pozostaje w sprzeczności z orzeczeniem TSUE ws. uznawania małżeństw jednopłciowych – ocenił wiceszef MS Dariusz Mazur. Pojęcie małżeństwa należy do tych dynamicznych, ewoluujących w miarę upływu czasu – wskazał.
Na briefingu prasowym w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej wiceszef MS został zapytany jak respektować wtorkowe orzeczenie i art. 18. konstytucji mówiący, że „małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”.
Myślę, że artykuł 18. polskiej konstytucji nie pozostaje w sprzeczności z tym orzeczeniem TSUE
– powiedział Mazur.
Dodał, że pewne pojęcia – zarówno w konstytucji, jak i europejskich aktach prawnych, są pojęciami „o charakterze dynamicznym”, które ewoluują w miarę upływu czasu.
Wiceminister sprawiedliwości powiedział, że znaczenie takim pojęciom „bardzo często nadaje choćby orzecznictwo, czy to Trybunału Konstytucyjnego, czy to Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz)”.
Pojęcie małżeństwa również w moim przekonaniu należy do tego typu pojęć, tak więc po prostu trzeba czekać na orzeczenia sądów krajowych
– dodał Mazur.
Dalsza część tekstu pod polecanym artykułem
Czytaj także:
Lewica i PSL porozumiały się ws. związków partnerskich
Po miesiącach rozmów i kuluarowych narad Lewica i Polskie Stronnictwo Ludowe porozumiały się w sprawie związków partnerskich. Najprawdopodobniej ustawa zostanie nazwana ustawą o statusie osoby najbliższej. Przedstawiciele obu partii...
Czytaj więcejDetails3. Prof. Safjan: wyrok TSUE ws. małżeństw jednopłciowych nie prowadzi do automatycznej zmiany polskiego prawa
Orzeczenie TSUE dot. uznawania małżeństw jednopłciowych zawartych legalnie w innym kraju UE nie prowadzi do automatycznej zmiany polskiego prawa i ustanowienia instytucji takiego małżeństwa – wskazał we wtorek (25 listopada) prof. Marek Safjan. Pokazuje ono, że w pewnych sytuacjach uznawany powinien być status prawny tych osób – dodał.
Na briefingu w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej przewodniczący komisji kodyfikacyjnej prawa cywilnego przy ministerstwie sprawiedliwości, były prezes Trybunału Konstytucyjnego i wieloletni sędziego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, prof. Marek Safjan był pytany, czy wtorkowy wyrok TSUE ma charakter rewolucyjny.
Prawdę mówiąc nie dostrzegam w tym żadnej rewolucji, żadnej zmiany istotnej z punktu widzenia samego kierunku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości. Już od bardzo dawna wskazuje ono na to, że jeżeli mamy do czynienia z małżeństwem jednopłciowym, które zostało zawarte w jakimkolwiek kraju unijnym, gdzie jest ono uznawane, to skutki prawne takiego małżeństwa muszą być uznawane w innym kraju członkowskim, choćby nawet ten kraj nie przewidywał uregulowania tych relacji
– powiedział prof. Safjan.
Jak dodał, istnieje cała linia orzecznicza, która ze względu na „respektowanie zasady chociażby swobody poruszania się przepływu obywateli pomiędzy krajami unijnymi zapewniała m.in. uznawanie związków partnerskich czy związków małżeńskich jednopłciowych”.
Prof. Safjan podkreślił, że wtorkowe orzeczenie TSUE nie prowadzi do automatycznej zmiany polskiego prawa i ustanowienia instytucji małżeństwa jednopłciowego.
Natomiast wskazuje na to, że musi być w określonych sytuacjach uznawany status prawny tych osób
– zaznaczył.
Według profesora, orzeczenie stanowi „bardzo wyraźną wskazówkę”, która w takich sprawach powinna wpływać na kształtowanie się praktyki i sądowej i administracyjnej.
W ocenie profesora, orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE zasługiwałoby na to, by jego implementacja nastąpiła w drodze bezpośredniego stosowania.
4. Kampania Przeciw Homofobii zaapelowała o szybkie wdrożenie wyroku TSUE ws. małżeństw jednopłciowych
Po wyroku TSUE resort spraw wewnętrznych powinien jak najszybciej wydać wytyczne w sprawie transkrypcji aktów małżeństwa osób tej samej płci – powiedziała PAP Annamaria Linczowska z Kampanii Przeciw Homofobii. Według polityków prawicy TSUE wydał wyrok poza swoimi uprawnieniami.
Annamaria Linczowska z Kampanii Przeciw Homofobii podkreśliła w rozmowie z PAP, że orzeczenie TSUE jest przełomem dla społeczności LGBT+ w Polsce.
TSUE dał jasny sygnał Polsce, że niedopuszczalna jest sytuacja, gdy państwo nie gwarantuje osobom LGBT+ ochrony prawnej tworzonych przez nie związków. Jest to niezgodne z prawem europejskim
– powiedziała.
Zaznaczyła, że sprawa dotyczy tysięcy polskich obywateli, którzy nie mogąc zawrzeć związku małżeńskiego w Polsce, robią to w innych krajach UE.
Rozmówczyni PAP podkreśliła, że zgodnie z wyrokiem Polska zobligowana jest do ujmowania w rejestrach stanu cywilnego związków małżeńskich zawartych za granicą – także jednopłciowych.
Jednocześnie pozostaje problem, że Polska nie wprowadziła dotychczas żadnej formy ochrony prawnej par osób tej samej płci – ani związków partnerskich, ani małżeństw. Mimo tego trybunał stoi na stanowisku, że Polska powinna dokonywać transkrypcji aktów małżeństwa
– dodała.
Zaznaczyła, że TSUE odwołał się do zasady swobody przepływu osób na terenie Unii Europejskiej, wskazując, że skutki prawne zawartego związku w wybranym kraju powinny również odnosić się do państwa, z którego te osoby pochodzą.
Zdaniem rozmówczyni PAP orzeczenie jak najszybciej powinno przełożyć się na praktykę.
Dokonana przez TSUE interpretacja prawa unijnego powinna przełożyć się na praktykę, dlatego już teraz apelujemy do ministra spraw wewnętrznych i administracji o wydanie praktycznych wytycznych dla urzędów stanu cywilnego w przedmiocie dokonywania transkrypcji i respektowania prawa UE
– powiedziała.
Dalsza część tekstu pod polecanym artykułem
Czytaj także:
Co zakłada projekt o związkach partnerskich?
Rządowy projekt ustawy dotyczący związków partnerskich zakłada, że umowa będzie zawierana u notariusza, a następnie rejestrowana w urzędzie stanu cywilnego - twierdzą źródła PAP w Lewicy. Według nich projekt...
Czytaj więcejDetails5. Kotula o decyzji TSUE w sprawie małżeństw jednopłciowych: to historyczny wyrok
To historyczny wyrok; teraz będziemy się naradzać jak go wprowadzić. Wszystko zależy od rządu i urzędów stanu cywilnego – powiedziała PAP sekretarz stanu w KPRM Katarzyna Kotula, odnosząc się do decyzji TSUE ws. uznawania przez kraje UE małżeństw jednopłciowych zawartych w innym kraju Unii.
Myślę, że to jest historyczny wyrok. Wyrok, na który czekaliśmy i mówi on jasno – Polska ma obowiązek dokonywać transkrypcji zagranicznych aktów małżeństwa par jednopłciowych
– skomentowała w rozmowie z PAP wyrok TSUE sekretarz stanu w KPRM Katarzyna Kotula.
To oznacza, że jeśli para pobrała się za granicą, to w polskim prawie powinna być uznawana za małżeństwo, a polskie urzędy powinny umożliwić rejestrację takich małżeństw
– powiedziała minister.
Dodała, że przed wyrokiem TSUE małżeństwo zawarte za granicą po wjeździe do Polski „nie było formalnie małżeństwem, a te dwie osoby były dla siebie jak obce”.
Zapytana o to, jakie kroki podejmie Polska, by wdrożyć wyrok TSUE, powiedziała, że Polska ma na to pół roku.
Co ważne, to możemy samodzielnie dobrać środek, który będzie służył realizacji tego celu. Ponadto nie potrzeba tutaj zgody prezydenta, Sejmu ani Senatu, jeśli wybierzemy taką drogę, a jest ona możliwa
– podkreśliła.
Teraz, kiedy wyrok staje się faktem, będziemy się wewnątrz rządu naradzać i rozmawiać o tym, jak ten wyrok powinien zostać wdrożony
– zaznaczyła.
Dodała, że „wszystko zależy od decyzji rządu i urzędów stanu cywilnego”.
Przekazała PAP, że „już w okresie rekonstrukcji rządu składane były do resortów spraw wewnętrznych oraz sprawiedliwości pisma informujące o tym, że na przestrzeni kilku następnych miesięcy taki wyrok może zapaść”.
Kotula wspomniała też o trwających pracach nad rządowym projektem ustawy o statusie osoby najbliższej w związku i umowie o wspólnym pożyciu.
Wiele państw w ten sposób wprowadzało równość małżeńską, czyli krok po kroku szło od uregulowania np. związków partnerskich do uregulowania małżeństw jednopłciowych albo wprowadzania innych rozwiązań
– oceniła minister.
Jesteśmy więc na takiej ścieżce, jaką właściwie poszły wszystkie inne państwa, które finalnie i tak wprowadziły równość małżeńską
– stwierdziła.
Dodała, że „wprowadzenie równości małżeńskiej jest o wiele łatwiejsze niż wprowadzenie związków partnerskich czy umowy o wspólnym pożyciu”.
6. Premier po orzeczeniu TSUE ws. małżeństw jednopłciowych: nikt niczego w tej sprawie nie będzie nam narzucał
Premier Donald Tusk poprosił szefa MSZ Radosława Sikorskiego o przygotowanie informacji nt. konsekwencji orzeczenia TSUE ws uznawania małżeństw jednopłciowych. Dodał, że temat ten nie tylko w Polsce wywołuje wiele emocji, więc chce uspokoić, że nikt niczego nie będzie nam w tej sprawie narzucał.
Na wstępie środowego (26 listopada) posiedzenia rządu premier – zaznaczając, że temat ten wywołuje wiele emocji nie tylko w Polsce – powiedział, że chce uspokoić, bo „nie jest tak, że Unia Europejska może nam w tej kwestii cokolwiek narzucić”.
Przypomniał zarazem o pracach nad przepisami, które te kwestie będą regulowały w sposób taki – powiedział Tusk – „jaki większość Polaków poprzez większość parlamentarną uzna za stosowny”. Dodał, że prace nad projektem toczą się „w harmonijny sposób” oraz że będą finalizowane.
Będziemy oczywiście respektować werdykty i wyroki trybunałów europejskich także w tej kwestii. Powtarzam, one dotyczą tych wszystkich, którzy mieszkają w innych państwach europejskich i kiedy przybędą do Polski, będziemy musieli i będziemy chcieli traktować ich z pełnym respektem, ale też zgodnie z przepisami polskimi
– powiedział szef rządu.
Dodał, że nie pierwszy raz mamy do czynienia z „wyzwaniem jakim jest wyrok i interpretacja tego czy innego trybunału europejskiego”.
My będziemy stali na straży tego, aby pozycja Polski w Europie była silna, a to oznacza także respektowanie trybunałów, ale równocześnie wszędzie tam, gdzie rozstrzygać o sprawach musi państwo narodowe i prawo krajowe, będziemy się trzymać tej zasady
– oświadczył premier.
Zapewnił, że „nikt niczego nie będzie nam w tej sprawie narzucał”.
Projekt ustawy o statusie osoby najbliższej w związku i umowie o wspólnym pożyciu, którego założenia – wypracowane w rozmowach PSL i Lewicy – przedstawione zostały w połowie października, reguluje m.in. kwestie stosunków majątkowych, prawa do mieszkania i alimentów oraz dostępu do informacji medycznej. Zgodnie z zapowiedzią, strony zawierające umowę mają same decydować o jej treści. Urszula Pasławska z PSL wskazywała wówczas, że projekt wyłącza kwestie światopoglądowe, a uwzględnia „różne wrażliwości”: pomija kwestie związane z dziećmi (adopcję i pieczę), a także „nie narusza w żaden sposób ani nie szkodzi instytucji małżeństwa”.
7. Andruszkiewicz o wyroku TSUE: nie poddamy się terrorowi „tęczowych” wyroków
Wiceszef kancelarii prezydenta Adam Andruszkiewicz, odnosząc się do wtorkowego (25 listopada) wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE dot. uznawania małżeństw jednopłciowych zawartych w innym kraju UE powiedział, że kancelaria prezydenta „nie podda się terrorowi tęczowych wyroków”.
Istnieje bardzo duże zagrożenie, że to jest wyłom i bardzo niebezpieczny precedens, który będzie dążył do tego, aby Polakom narzucić „tęczowe” małżeństwo, (…) co zniszczy całkowicie rodzinę
– ocenił.
W jego ocenie wtorkowy wyrok jest „próbą obejścia” polskiej konstytucji, którą prezydent Karol Nawrocki traktuje jako najwyższą wykładnię polskiego prawa. Z tego względu kancelaria prezydenta – jak podkreślił Andruszkiewicz – „nie podda się terrorowi »tęczowych« wyroków, które mają za zadanie wprowadzać inżynierię społeczną i niszczyć w Polsce rodzinę”.
Wchodząc do Unii Europejskiej, zastrzegliśmy sobie jasno, że w sprawach chociażby stanowienia prawa będziemy suwerennym, niepodległym państwem. I nie życzymy sobie tego, żeby dzisiaj jakiś nieokreślony sędzia czy jakiś urzędnik z Brukseli mówił Polakom, co jest w Polsce legalne, a co jest nielegalne. Jeśli się na to zgodzimy, to będzie oznaczało, że Polska przestała być krajem suwerennym
– dodał.
8. Żurek o wyroku TSUE ws. małżeństw jednopłciowych: będziemy musieli w jakiś sposób wdrożyć to orzeczenie
Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek, odnosząc się do wtorkowego (25 listopada) wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE dot. uznawania małżeństw jednopłciowych zawartych w innym kraju UE ocenił, że będziemy musieli „w jakiś sposób wdrożyć to orzeczenie”.
Myślę, że jesteśmy nadal mocno konserwatywnym społeczeństwem, choć widać, że te poglądy się zmieniają. Natomiast będziemy musieli jednak przyjąć swoje ustawodawstwo i w jakiś sposób wdrożyć to orzeczenie
– odpowiedział Żurek.
Szef MS zaznaczył, że jego zdaniem „to jest taki pierwszy krok”.
Powinniśmy po prostu ludzi edukować
– dodał.
Część prawników twierdzi, że rzeczywiście w konstytucji jest przewidziana ochrona rodziny jako mężczyzny i kobiety. Ale konstytucja nic nie mówi i nie zakazuje tak naprawdę małżeństw jednopłciowych
– podkreślił Żurek.
Dodał jednocześnie, że „my wychowaliśmy się w rodzinach tradycjonalistycznych”.
Przynajmniej ja z takiej rodziny pochodzę, z rodziny katolickiej i dla nas przez wiele lat takie związki to było tabu. Tak byliśmy uczeni i chodziliśmy na religię. Wiele lat też pokazywano nam te parady równości, które gdzieś były w świecie Zachodu, jako coś złego. One były takie przerysowane, przejaskrawione i wydaje mi się, że czasem też robiły dużo złego, bo nie pokazywały tych związków, które funkcjonują obok nas
– ocenił minister.
Wydaje mi się, że młode pokolenie jest jednak inne, oswojone już z tymi związkami – mówił Żurek. Przyznał, że takie osoby być może będą teraz, po wtorkowym wyroku TSUE, wyjeżdżały za granicę, aby tam zawierać związki. – To może stać się metodą i w jakiś sposób wymusi też, żeby państwo takie związki wprowadziło
– dodał.
Szef MS zastrzegł, że „dopiero zaczynamy o tym dyskutować”, a mamy rząd koalicyjny.
Da się zmienić Prawo o aktach stanu cywilnego. (…) Z reguły tak się dzieje, że musimy jednak zmieniać ustawy, bo orzecznictwo wytycza nam te nowe kierunki
– powiedział Żurek.
Zaznaczył, że on „jest tym, który chce wcielać orzeczenia sądów europejskich w życie, bo one szanują drugiego człowieka”.
9. Prof. Zoll: wyrok TSUE ws. małżeństw jednopłciowych można uwzględnić w projekcie dot. związków partnerskich
Wyrok TSUE ws. małżeństw jednopłciowych można uwzględnić w projekcie ustawy dot. związków partnerskich – ocenił w rozmowie z PAP b. prezes TK, prof. dr hab. Andrzej Zoll. Według prof. dr. hab. Tomasza Pietrzykowskiego jakikolwiek projekt dotyczący tej sprawy mógłby się jednak spotkać z ryzykiem weta prezydenta.
Prof. Zoll, który w swojej karierze był m.in. prezesem Trybunału Konstytucyjnego, przewodniczącym Państwowej Komisji Wyborczej i Rzecznikiem Praw Obywatelskich, podkreślił w rozmowie z PAP, że orzeczenie obowiązuje w Polsce z racji członkostwa w UE. Pytany, czy orzeczenie TSUE może być osią konfliktu na polskiej scenie politycznej, prof. Zoll potwierdził.
Zapytany o implementację orzeczenia w Polsce, zwrócił uwagę, że według art. 18 konstytucji oprócz małżeństwa, które jest związkiem kobiety i mężczyzny, pod ochroną prawa jest rodzina. Art. 18 mówi o tym, że: „małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”.
W tym kontekście prof. Zoll wskazał na rządowy projekt ustawy ws. związków partnerskich. Chodzi o projekt ustawy o statusie osoby najbliższej w związku i umowie o wspólnym pożyciu, który jeszcze w tym roku ma zostać przedłożony w Sejmie. Ekspert zauważył, że w projekcie „jest mowa o »najbliższym«”.
Uważam, że nie trzeba zmieniać konstytucji, bo można powiedzieć, że pojęcie rodziny z konstytucji obejmuje także osoby najbliższe – można to tak rozszerzyć i w związku z tym konstytucja jest w porządku
– powiedział.
Jak zaznaczył, „w projekcie tej ustawy trzeba by było wyraźnie powiedzieć, że przepisy związane z małżeństwem stosuje się również do osób najbliższych”.
Z pomysłem uwzględnienia orzeczenia TSUE w projekcie ustawy ws. związków partnerskich zgodził się w rozmowie z PAP prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski, prorektor ds. współpracy międzynarodowej i krajowej Uniwersytetu Śląskiego.
Należałoby to uwzględnić w tej ustawie czy w ogóle w polskim prawodawstwie, a nie wyłącznie zakładać, że przesłanką do ewentualnych decyzji prawnych w Polsce będzie samo tylko orzeczenie TSUE
– dodał.
Pietrzykowski zauważył jednak, że gdyby orzeczenie miało przybrać w Polsce formę przepisów, to „wprowadza to sprawę w spór bezpośrednio parlamentarny i ryzyko weta prezydenckiego”.
Jego zdaniem orzeczenie otworzy nowy front tzw. wojny światopoglądowej. Jak mówił, niezależnie od liczby przypadków takich spraw, każda z nich będzie pretekstem, żeby „taki spór światopoglądowo-prawny przeprowadzać w świetle jupiterów”. Ekspert ocenił, że orzeczenie może wzmocnić narracje antyunijne w sposób propagandowy i „na nowo rozognić relację konstytucji do prawa Unii Europejskiej”.
Argumentował, że art. 18 konstytucji jest sformułowany w sposób umożliwiający różne interpretacje, co – jego zdaniem – może być wykorzystywane, by uznać orzeczenie TSUE za sprzeczne z konstytucją.
W połowie października liderzy PSL i Lewicy przedstawili szczegóły rządowego projektu ustawy o statusie osoby najbliższej w związku i umowie o wspólnym pożyciu. Projekt reguluje m.in. kwestie stosunków majątkowych, prawa do mieszkania i alimentów oraz dostępu do informacji medycznej. Zgodnie z zapowiedzią strony zawierające umowę mają same decydować o jej treści. Urszula Pasławska z PSL wskazywała, że projekt wyłącza kwestie światopoglądowe, a uwzględnia „różne wrażliwości”: pomija kwestie związane z dziećmi (adopcję i pieczę), a także „nie narusza w żaden sposób ani nie szkodzi instytucji małżeństwa”.
