Czerpiąc z wszechstronności Mikołaja Kopernika i rozmaitości tematycznej jego recepcji Światowy Kongres Kopernikański będzie miał niezwykły na tle typowych spotkań naukowych międzyobszarowy charakter – przekazał PAP jego pomysłodawca, historyk i kopernikolog, prof. Krzysztof Mikulski.
W niedzielę przed południem w Toruniu odbędzie się inauguracja Światowego Kongresu Kopernikańskiego organizowanego przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.
„Ze względu na bogate i wciąż żywe oraz rozwijane tradycje kopernikańskie w tych ośrodkach, Kongres będzie miał formułę kroczącą. Obrady będą odbywały się kolejno w Toruniu, Krakowie i Olsztynie i z powrotem w Toruniu” – czytamy w komunikacie organizatorów.
W każdym z miast prowadzone będą sekcje tematyczne. W Krakowie (24–26 maja 2023 r.) debatować będą ekonomiści, filozofowie oraz badacze historii tych dyscyplin. Olsztyńskie obrady (21–24 czerwca 2023 r.) skupią się na biografii wielkiego astronoma, a także muzeach mu poświęconych. Z kolei toruńska część kongresu (12–15 września 2023 r.) zgromadzi historyków, kulturoznawców, literaturoznawców i historyków sztuki zainteresowanych miejscem Mikołaja Kopernika w szeroko rozumianej kulturze, a także astronomów i historyków astronomii oraz przedstawicieli nauk medycznych. Organizatorzy szacują, że we wszystkich odsłonach kongresu weźmie udział ok. 800 osób.
„Czerpiąc z wszechstronności Kopernika i rozmaitości tematycznej jego recepcji, Kongres będzie miał niezwykły na tle typowych spotkań naukowych międzyobszarowy charakter. Skupi specjalistów z różnych dziedzin, będzie więc rzadką okazją do wymiany wiedzy i inspiracji wykraczającej poza dyscypliny naukowe” – przekazał PAP pomysłodawca kongresu, historyk, kopernikolog, dyrektor Centrum Badań Kopernikańskich UMK i koordynator ds. merytorycznych kongresu, prof. Krzysztof Mikulski.
Dodał, że w niedzielę, 19 lutego, czyli w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika odbędzie się na UMK uroczysta, symboliczna inauguracja Światowego Kongresu Kopernikańskiego.
„Kolejne trzy wydarzenia (które odbędą się w maju, czerwcu i wrześniu – PAP) będą już miały charakter merytoryczny” – sprecyzował.
Dr Ewa Walusiak-Bednarek z Zespołu ds. Promocji Światowego Kongresu Kopernikańskiego zwróciła uwagę na to, że Mikołaj Kopernik może nas inspirować także dziś.
„Jest nie tylko twórcą teorii, która zrewolucjonizowała nasze postrzeganie świata i naszego miejsca w świecie. Jest także twórcą nowoczesnej metody badawczej polegającej na obserwacji i obliczeniach. Swojego odkrycia dokonał dzięki prawdziwej pasji. Bez grantów i punktów” – dodała.
Dr Dominika Gołaszewska-Rusinowska z Centrum Badań Kopernikańskich UMK przekazała PAP, że polscy naukowcy liczą na nawiązanie współpracy z instytucjami zagranicznymi – ma być to jednym z efektów kongresu, w którym wezmą udział również badacze z zagranicy. Wykład inauguracyjny wygłosi prof. Phillip James Edwin Peebles, kanadyjsko-amerykański fizyk, kosmolog, astrofizyk i astronom, jeden z pionierów teorii formowania się struktur kosmicznych. Jest on laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.
„Chcielibyśmy nawiązać stałą współpracę poprzez stworzenie katalogów problemów i obszarów badawczych, które definiują pole badań kopernikańskich i rozwijają je, a także wymagają dalszych analiz oraz powołanie zespołów badawczych rozwijających badania kopernikańskie” – wyliczyła dr Gołaszewska-Rusinowska.
Organizatorzy liczą też na to, że kongres przyczyni się m.in. do zwiększenia świadomości społecznej dotyczącej wpływu Mikołaja Kopernika na wiele dziedzin nauki i pozyskania przez uczonych i młodych badaczy inspiracji do dalszych badań kopernikańskich.
Pretekstem dla wydarzenia są przypadające na 19 lutego 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika. Kopernik urodził się w Toruniu 19 lutego 1473 r. Studiował prawo, medycynę i matematykę na Akademii Krakowskiej i w Bolonii, Rzymie, Ferrarze i Padwie. Najsłynniejszym dziełem Kopernika jest „De revolutionibus orbium coelestium” („O obrotach sfer niebieskich”), opublikowane w 1543 r. Przedstawił w nim teorię heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzącej dotychczasowe poglądy. Według Kopernika to Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca, a nie Słońce i planety wokół Ziemi, jak głosił obowiązujący w czasach średniowiecza model wyjaśniający budowę świata.
Kopernik był nie tylko astronomem, ale prawdziwym człowiekiem renesansu, bo działał także jako matematyk, lekarz, prawnik, ekonomista, a także próbował swoich sił w przekładach literatury. Był duchownym katolickim, doktorem prawa kanonicznego, zajmował się również strategią wojskową i kartografią.
Szczegółowy program kongresu jest dostępny na stronie: https://www.copernicus2023.com/. Więcej informacji o Mikołaju Koperniku znajduje się na stronie: https://copernicus.torun.pl/pl/. Na niej planowane jest zamieszczenie materiałów pokonferencyjnych.
Patronat honorowy nad wydarzeniem objął prezydent RP Andrzej Duda. Wydarzenie finansowane jest ze środków ministra edukacji i nauki. Polska Agencja Prasowa jest patronem medialnym kongresu.