Pomoc uchodźcom z Ukrainy, zmiany w systemie pieczy zastępczej i prace nad uregulowaniem w przepisach pracy zdalnej – to najważniejsze wydarzenia społeczne w 2022 r.
STYCZEŃ
1.01 – Obsługę 500 plus zaczął przejmować Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Gminy kontynuowały wypłaty przyznanych już świadczeń do końca okresu, na jaki zostały przyznane, czyli do końca maja 2022 r.
1.01 – Ruszył elektroniczny nabór wniosków do ZUS o wypłatę rodzinnego kapitału opiekuńczego – nowego programu, który zakłada 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko w wieku od ukończenia 12. do 35. miesiąca życia.
1.01 – Świadczenie pielęgnacyjne wzrosło z 1971 zł do 2119 zł. Przysługuje ono rodzicom lub opiekunom, którzy rezygnują z pracy w celu sprawowania opieki nad osobą z niepełnosprawnością.
1.01 – Osoby pobierające niskie emerytury EWK mogą otrzymać świadczenie podwyższające ich emerytury do wysokości świadczenia pielęgnacyjnego.
1.01 – Zmieniają się zasady dorabiania do renty socjalnej. Osoby otrzymujące to świadczenie mogą dorabiać na takich samych zasadach jak pobierający rentę z tytułu niezdolności do pracy.
5.01 – Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z nią dorosłe dziecko nie będzie musiało ponosić opłat za pobyt rodzica w domu pomocy społecznej, jeśli wykaże, że rodzic ten rażąco naruszał obowiązek alimentacyjny lub inne obowiązki rodzinne.
27.01 – Prezydent Andrzej Duda zainaugurował III Kongres Demograficzny, na którym zaprezentowano wstępne wyniki spisu powszechnego w 2021 r.
31.01 – Rada Ministrów w trybie obiegowym przyjęła rozporządzenie, na mocy którego rodzice mogli, od 1 lutego do 27 lutego, skorzystać z dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Decyzja podyktowana była wprowadzeniem nauki zdalnej w szkołach podstawowych (w klasach V-VIII) i w szkołach ponadpodstawowych, a także w szkołach ponadpodstawowych specjalnych, w tym funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej.
LUTY
1.02 – Ruszył nabór wniosków o 500 plus na nowy okres świadczeniowy, który rozpoczął się 1 czerwca 2022 r. i potrwa do 31 maja 2023 r.
11.02 – W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2022 r., ustalając go na poziomie 63,33 proc. realnego wzrostu wynagrodzeń. W tej sytuacji wskaźnik waloryzacji świadczeń wyniósł 107 proc.
15.02 – Do konsultacji społecznych trafił projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który m.in. zakłada dłuższy urlop rodzicielski, elastyczną organizację pracy dla rodziców małych dzieci i nowy urlop opiekuńczy.
MARZEC
1.03 – Rozpoczęła się marcowa waloryzacja rent i emerytur. Świadczenia dla rencistów i emerytów wzrosły o 7 proc. – najniższe wyniosły 1338,44 zł.
4.03 – W Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej powstały dwa sztaby, które miały zająć się ewakuacją i ulokowaniem w Polsce dzieci z Ukrainy, w tym z ukraińskich domów dziecka. W Stalowej Woli powstał punkt recepcyjny.
9.03 – Sejm przyjął rządową ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z rosyjską inwazją. Ustawa zakłada m.in. możliwość podjęcia pracy w Polsce przez ukraińskich uchodźców i ustanowienie instytucji opiekuna tymczasowego dla dzieci z Ukrainy bez opieki dorosłego. Dzięki specustawie uchodźcy z Ukrainy uzyskali dostęp do świadczeń, w tym do 500 plus i Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego.
11.03 – Minister Marlena Maląg i ministrowie spraw społecznych Czech, Estonii, Łotwy, Litwy, Rumunii i Słowacji podpisali wspólne oświadczenie potępiające agresję Rosji na Ukrainę.
23.03 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Umożliwia ona prowadzenie ewidencji małoletnich obywateli Ukrainy z pieczy zastępczej i tych, którzy przyjechali do Polski bez opieki.
KWIECIEŃ
1.04 – Rodzice mogą ubiegać się o dofinansowanie – do 400 zł miesięcznie – na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Wsparcie dotyczy rodziców tych dzieci, które nie kwalifikują się do rodzinnego kapitału opiekuńczego.
1.04 – Pierwsi seniorzy otrzymali trzynastą emeryturę. Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne wypłacane jest w wysokości minimalnej emerytury.
5.04 – Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o emeryturach pomostowych. Nowe przepisy umożliwiają wnioskowanie o to świadczenie jeszcze przed rozwiązaniem stosunku pracy. Ponadto zmiany przewidują rozszerzenie kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy.
MAJ
24.05 – Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Kodeksu pracy, która na stałe wprowadza do przepisów pracę zdalną.
26.05 – Sejm uchwalił ustawę w sprawie czternastej emerytury. Według rządowych szacunków dodatkowe świadczenie otrzymało w 2022 r. około 9 mln osób, z czego 7,7 mln seniorów dostanie wypłatę w pełnej wysokości, czyli równą minimalnej emeryturze.
CZERWIEC
2.06 – Anita Czerwińska została powołana na stanowisko wiceministra w resorcie rodziny i polityki społecznej oraz pełnomocnika rządu ds. ekonomii społecznej.
7.06 – Rada Ministrów przyjęła propozycje wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, które mają obowiązywać w 2023 r. Zaproponowano, by od stycznia najniższa pensja wynosiła 3383 zł brutto, a od lipca wzrosła do 3450 zł brutto. Minimalna stawka godzinowa wzrośnie odpowiednio do 22,80 zł od 1 stycznia i do 23,50 zł od 1 lipca.
14.06 – Szefowa MRiPS Marlena Maląg zwróciła się do wojewodów z prośbą o przeprowadzenie dodatkowych czynności kontrolnych w nadzorowanych przez nich DPS-ach i placówkach całodobowej opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi i osobami w podeszłym wieku. Kontrola miała związek z doniesieniami medialnymi o przypadkach znęcania się nad mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej w Jordanowie pod Krakowem, którego miały się dopuszczać zakonnice prezentki prowadzące placówkę i jej pracownicy.
23.06 – Sejm odrzucił obywatelski projekt ustawy o bezpiecznym przerywaniu ciąży. Proponowane przepisy zakładały m.in. prawo do przerwania ciąży do 12. tygodnia.
30.06 – W Warszawie została podpisana deklaracja między Ministerstwem Rodziny i Polityki Społecznej Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Polityki Społecznej Ukrainy w sprawie ochrony socjalnej dzieci dotkniętych działaniami wojennymi i konfliktami zbrojnymi.
LIPIEC
1.07 – Ruszył nabór wniosków w ramach programu „Dobry start”. To świadczenie w wysokości 300 zł na wyprawkę szkolną dla każdego uczącego się dziecka.
7.07 – Sejm uchwalił ustawę o ekonomii społecznej, której celem jest wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem poprzez tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych oraz zwiększenie dostępności do usług społecznych.
SIERPIEŃ
25.08 – Ruszyły wypłaty czternastej emerytury, która na rękę w pełnej wysokości wyniosła 1217,98 zł. Kolejni seniorzy dodatkowe pieniądze otrzymali wraz z wrześniowym świadczeniem.
WRZESIEŃ
2.09 – Sejm uchwalił ustawę o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją na Odrze. Na wypłatę jednorazowego świadczenia w wysokości 3010 zł na pracownika mogły liczyć firmy, które w sierpniu zanotowały spadek przychodów powyżej 50 proc.
15.09 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Regulacja zakłada wzrost wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka, poprawę organizacji procedur adopcyjnych, a także ułatwienie procesu adaptacji dziecka.
30.09 – Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano dwa projekty rozporządzeń, które zakładają usunięcie Federacji Rosyjskiej z listy państw, dla których obywateli zezwolenia na pracę wydawane są na zasadach preferencyjnych.
PAŹDZIERNIK
5.10 – Do konsultacji społecznych skierowany został projekt ustawy o aktywności zawodowej, który zakłada m.in. oddzielenie statusu bezrobotnego od ubezpieczenia zdrowotnego, zmiany w przyznawaniu zasiłku dla bezrobotnych i uproszczenie procedur w urzędach pracy.
27.10 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowela ma na celu uporządkowanie i doprecyzowanie przepisów tak, by proces wydawania elektronicznych decyzji, postanowień i innych pism z ZUS był szybszy i bardziej skuteczny.
28.10 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy w sprawie waloryzacji rent i emerytur. Zgodnie z nią od marca 2023 r. emerytury i renty wzrosną o co najmniej 250 zł. Minimalne świadczenia wyniosą 1588,44 zł.
LISTOPAD
15.11 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomił pierwszą aplikację mobilną mZUS. Umożliwia ona szybki dostęp do informacji i wniosków o świadczenia dla rodziny np. 500 plus czy „Dobry start”
22.11 – Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Projekt jest na etapie prac parlamentarnych.
28.11 – Ruszył nabór do nowej edycji programu „Senior plus”, którego celem jest zwiększenie aktywności uczestnictwa w życiu społecznym osób starszych.
30.11 – Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej ogłosiło założenia nowej edycji programu „Maluch plus”. Program ma mieć charakter długofalowy. Jego budżet zaplanowano na 5,5 mld zł. Dzięki temu liczba miejsc w żłobkach ma się zwiększyć o dodatkowe 102 tys.
GRUDZIEŃ
1.12 – Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, która wprowadza na stałe do przepisów pracę zdalną. Ponadto – zgodnie z nią – pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników.
14.12 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przewiduje ona zwiększenie środków na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) o dodatkowe ponad 400 mln zł.
15.12 – Senat wprowadził poprawki do nowelizację Kodeksu pracy, która na stałe wprowadza do przepisów pracę zdalną. Poprawki Senatu zakładają m.in. późniejsze wejście w życie niektórych zapisów ustawy. Nowelizacja wróciła do Sejmu.(PAP)