Odeszli w minionym roku – Andrzej Rozpłochowski [DŹWIĘKI ARCHIWALNE]

20 grudnia 2021 roku zmarł w Katowicach Andrzej Rozpłochowski, działacz opozycji antykomunistycznej w okresie PRL oraz jeden ze współtwórców śląskiej „Solidarności”. Miał 71 lat.

W 1980 roku był przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Hucie Katowice w Dąbrowie-Górniczej. Znalazł się wśród sygnatariuszy tak zwanych Porozumień Sierpniowych – 11 września podpisał Porozumienie Katowickie, stanowiące dopełnienie dokumentów sierpniowych ze Szczecina, Gdańska i Jastrzębia Zdroju. Jednym z najważniejszych zapisów ustaleń była gwarancja, że Porozumienie Gdańskie, dające możliwość tworzenia wolnych związków zawodowych, ma moc obowiązującą w całej Polsce. Stworzyło to warunki formalno-prawne do powstania ogólnopolskiego ruchu związkowego.

Po wprowadzeniu stanu wojennego Andrzej Rozpłochowski został internowany w ośrodku odosobnienia w Katowicach, a następnie w Zabrzu-Zaborzu, Grodkowie i Uhercach. W grudniu 1982 roku przewieziono go do Warszawy i oskarżono o „próbę obalenia siłą ustroju PRL”. Na wolność wyszedł po amnestii w lipcu 1984. Współpracował z działaczami podziemnej „Solidarności”. W 2019 roku w Polskim Radiu 24 opozycjonista mówił o tym, że wprowadzenie stanu wojennego było wyrazem bezradności ówczesnych władz wobec „Solidarności”:

W 1987 roku Andrzej Rozpłochowski, po referendum dotyczącym „głębokiej demokratyzacji życia politycznego”, zapowiadał w Radiu Wolna Europa kolejne masowe protesty w nadchodzącym roku:

Od 1988 roku Andrzej Rozpłochowski przebywał na emigracji w Stanach Zjednoczonych, gdzie między innymi prowadził własną działalność gospodarczą. Do Polski wrócił w 2010 i zaangażował się w politykę.

W 2015 roku Andrzej Rozpłochowski został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Wolności i Solidarności, a dwa lata później Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2021 przyznano mu tytuł Człowieka Roku „Tygodnika Solidarność”.

Urodzony w 1950 roku w Gdańsku Andrzej Rozpłochowski zmarł w wieku 71 lat na COVID-19. Został pochowany 23 grudnia ubiegłego roku (2021) w Katowicach. Żałobną mszę świętą odprawił metropolita katowicki arcybiskup Wiktor Skworc:

Jak podkreślał podczas uroczystości pogrzebowych premier Mateusz Morawiecki, bez Andrzeja Rozpłochowskiego „nie mielibyśmy <>”. Zaznaczał, że zmarły opozycyjny działacz potrafił bezkompromisowo walczyć o najwyższe wartości:

Prezydent Andrzej Duda pośmiertnie odznaczył Andrzeja Rozpłochowskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski za osiągnięcia podejmowane z pożytkiem dla kraju w pracy zawodowej i działalności społecznej.