200 lat temu urodził się Cyprian Kamil Norwid

Cyprian Kamil Norwid

Cyprian Kamil Norwid. Fot. Michał Szweycer - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=71128073

200 lat temu – 24 września 1821 roku – urodził się Cyprian Kamil Norwid, poeta i prozaik epoki romantyzmu, a także malarz, rzeźbiarz i filozof. Autor między innymi wiersza „Bema pamięci żałobny rapsod”, dramatu „Kleopatra i Cezar”, poematu „Promethidion”, a także nowel i prozy.

Sejm ogłosił rok 2021 rokiem Cypriana Kamila Norwida w uznaniu jego zasług dla polskiej sztuki i kultury.

Wielu historyków literatury uznaje Norwida za jednego z najważniejszych twórców polskiego romantyzmu i uważa za „czwartego wieszcza”. Inni zwracają uwagę na fakt, że dramatopisarz w programie artystycznym postulował antyromantyczną „literaturę czynu” i zaliczają jego twórczość raczej do klasycyzmu i parnasizmu. Zapewne dlatego Norwid nie był rozumiany przez współczesnych i za życia zdołał opublikować tylko nieliczne utwory.

Sława przyszła 20 lat po śmierci, gdy twórczością Norwida zainteresował się Zenon Przesmycki „Miriam”, który stał się pierwszym edytorem jego utworów. Pełne wydanie dzieł Norwida w 11 tomach ukazało się jednak dopiero w pierwszej połowie lat 70., za sprawą Juliusza Wiktora Gomulickiego.

Przed wojną Juliusz Osterwa wystawił „Pierścień wielkiej damy” Norwida, a Aleksander Zelwerowicz „Noc tysiączną drugą”. Po wojnie jako inscenizator poety zasłynął Wilam Horzyca.

W latach 70. utwory Norwida trafiły do muzyki rozrywkowej między innymi za sprawą Czesława Niemena i Wandy Warskiej.

Cyprian Kamil Norwid przeważającą część życia spędził za granicą, głównie w Paryżu, żyjąc w nędzy i utrzymując się z prac dorywczych. Zmarł 23 maja 1883 w zakładzie opiekuńczym św. Kazimierza na przedmieściach Paryża.

W 2001 roku, w 180. rocznicę urodzin poety, w Krypcie Wieszczów Narodowych na Wawelu złożono urnę z ziemią z paryskiego grobu Norwida.

Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku w mazowieckiej wsi Laskowo-Głuchy. Pochodził ze szlacheckiej rodziny herbu Topór. W latach 1831-1837 uczył się w warszawskim gimnazjum, następnie w szkole malarskiej. W 1842 roku wyjechał z Warszawy i udał się do Włoch, gdzie rozpoczął studia rzeźbiarskie.

Aresztowany w 1846 roku w Berlinie, został oskarżony o współudział w wydarzeniach rewolucyjnych na ziemiach polskich. W więzieniu nabawił się częściowej głuchoty. Po wyjściu na wolność wyjechał do Brukseli. Tam zdecydował się pozostać na emigracji. Przebywał między innymi w Rzymie i Paryżu. Był związany ze stronnictwem księcia Adama Czartoryskiego.

Od 1840 roku Norwid publikował wiersze w czasopismach. W latach 1865-1866 przygotował do druku zbiór wierszy „Vade-mecum”, na który nie znalazł wydawcy. Za życia nie zdołał wydać ani wystawić żadnych innych utworów, wśród nich wielkich dramatów, jak „Noc tysięczna druga”, „Za kulisami” czy „Wanda”.

Norwid planował wyjazd do Florencji we Włoszech, aby poprawić swój stan zdrowia, jednak ze względów finansowych nie zrealizował tego zamiaru. W następnych latach cierpiał nędzę, chorował na gruźlicę. Kuzyn poety, Michał Kleczkowski, umieścił go w Domu św. Kazimierza. W 1882 roku w jednym z pism warszawskich ukazała się notatka o tym zakładzie opiekuńczym: „tu mieszkał i umarł Olizarowski, tu dogorywa Cyprian Norwid”. Całkowicie osamotniony zmarł 23 maja 1883 roku.

Rękopis poematu „Fortepian Szopena” C.K.Norwida. Fot. Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=49105

Exit mobile version