W Kościele katolickim w niedzielę (30 listopada) rozpoczyna się adwent – okres przygotowania do Bożego Narodzenia. W dni powszednie o świcie w kościołach odprawiane są roraty. Wierni przychodzą na nie z lampionami. W parafiach organizowane są rekolekcje i dni skupienia.
Biskup pomocniczy diecezji warszawsko-praskiej Tomasz Sztajerwald powiedział PAP, że adwent obejmuje cztery niedziele przed Bożym Narodzeniem. Rozpoczyna się w niedzielę po uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata, która kończy w Kościele rok liturgiczny.
Zaznaczył, że słowo adwent pochodzi od łacińskiego „adventus”, oznaczającego przyjście lub przybycie.
W starożytności słowo to nawiązywało do oczekiwania sług na powrót pana z długiej podróży. Słudzy nie wiedzieli dokładnie, kiedy ich pan wróci, dlatego musieli pozostawać w stałej gotowości przez cały czas jego nieobecności. Do tego właśnie wzywa nas Kościół w tym okresie: do pozostawania w czujnej gotowości na przyjście Pana
– wyjaśnił hierarcha.
Bp Sztajerwald zaznaczył, że adwent podzielony jest na dwa odrębne okresy. Od pierwszej niedzieli adwentu do 16 grudnia Kościół zachęca wiernych do skupienia się na czekaniu na powtórne przyjście Jezusa na końcu czasów.
Jako chrześcijanie nie wiemy, kiedy ten moment nastąpi, podobnie jak słudzy czekający na Pana. Kościół przypomina, że musimy jak najlepiej przygotować się na spotkanie z Nim. Jak mówił św. Piotr w swoim liście: „Pan nie zwleka, lecz jest cierpliwy w stosunku do nas i chce wszystkich doprowadzić do nawrócenia” (por. 2 P 3, 9)
– zaznaczył.
Dodał, że okres od 17 do 24 grudnia jest czasem bezpośredniego przygotowania do uroczystości Narodzenia Pańskiego.
Jak podkreślił bp Sztajerwald, dawniej adwent miał raczej charakter pokutny i wiązał się z praktykami postnymi. Obecnie Kościół akcentuje znaczenie radosnego oczekiwania na przyjście Chrystusa.
Mimo to niektórzy wciąż praktykują pewne formy wyrzeczenia czy ascezy, które mogą pomóc w owocnym przeżyciu tego czasu. Na początku adwentu warto na przykład zastanowić się, czy w naszym życiu nie ma zbyt wielu rozpraszaczy, które utrudniają skupienie? Może warto ograniczyć w tym czasie korzystanie z mediów społecznościowych po to, by mieć więcej czasu na modlitwę, bycie z Bogiem i z ludźmi
– mówił.
Zaznaczył, że dobrą praktyką, do której Kościół zaprasza wiernych, jest udział w rekolekcjach adwentowych lub dniach skupienia organizowanych w parafiach.
Bp Sztajerwald przekazał, że generalnie przez cały adwent, poza niedzielami i uroczystościami, codziennie o świcie odprawiane są roraty – msze św. poświęcone Matce Bożej, którą symbolizuje podczas liturgii biała świeca przewiązana białą bądź niebieską wstęgą.
Msze roratnie rozpoczynają się przed wschodem słońca. Wierni przychodzą do kościołów w ciemności, niosąc zapalone lampiony.
Ciemność panująca w kościele symbolizuje mrok, który panował na ziemi przed przyjściem Chrystusa. Słońce, które wschodzi w czasie mszy, jest symbolem Chrystusa, którego przyjście rozprasza ciemności grzechu
– wyjaśnił.
Przypomniał, że w Polsce tradycja mszy św. roratnich zrodziła się w XIII w. Nazwa „roraty” pochodzi od pierwszych słów łacińskiej pieśni na wejście śpiewanej w okresie adwentu „Rorate caeli desuper” („Niebiosa, rosę spuśćcie nam góry”).
Gorąco zachęcam rodziców, by na msze św. roratnie przychodzili z dziećmi. Wiem, że ze względu na wczesną porę może być trudno przychodzić do kościoła codziennie. Warto jednak podjąć wysiłek i przychodzić chociaż raz w tygodniu. Dla dzieci często jest to przeżycie, które na długo zapada w pamięć: droga, podczas której mija się ludzi spieszących do kościoła z lampionami, półmrok w kościele, charakterystyczne pieśni, a po mszy św., w wielu parafiach – wspólne śniadanie ze słodkimi drożdżówkami i ciepłym kakao
– mówił.
Dodał, że wielu proboszczów przygotowuje w tym czasie dla najmłodszych specjalne atrakcje. W niektórych parafiach dzieci zbierają naklejki lub pieczątki, które pod koniec adwentu wymieniają na nagrody.
Jak zaznaczył, znakiem charakterystycznym tego okresu są także kalendarze adwentowe z 24 okienkami, w których ukryte są smakołyki na każdy dzień.
Niektórzy rodzice przygotowują dla dzieci własny kalendarz adwentowy. Widziałem kalendarz składający się z kolorowych kopert czy pudełek – po jednym na każdy dzień adwentu – w których znajdowały się karteczki z zadaniami. Dziecko codziennie otwiera jedno pudełeczko i stara się wykonać ukryte w nim zadanie, na przykład – „dziś powiem komuś coś miłego” albo „dziś pomodlę się za bliskich zmarłych”. W niektórych pudełeczkach mogą być zadania do wykonania, a w innych – drobne upominki lub słodycze
– zaznaczył bp Sztajerwald.
Zwrócił uwagę, że jednym z symboli tego okresu liturgicznego są wieńce adwentowe, które umieszczane są przed ołtarzem w kościołach. Wyjaśnił, że nieodłącznym elementem wieńca są cztery świece, które zapalane są kolejno w każdą z niedziel adwentu. Zdaniem hierarchy podobny wieniec można przygotować w domu, tak żeby codziennie przypominał, ile czasu pozostało do Bożego Narodzenia.
Każda z czterech świec ma specjalne znaczenie: pierwsza symbolizuje nadzieję, druga – pokój, trzecia – radość, a czwarta – miłość. Ich światło natomiast jest symbolem Chrystusa, na którego czekamy
– wyjaśnił.
Dalsza część tekstu pod polecanymi artykułami
CZYTAJ TEŻ:
- Caritas rozpoczyna dystrybucję świec wigilijnych,
- Politycy o bezpieczeństwie na świątecznym jarmarku,
- Na zielonogórskim deptaku pojawiła się choinka!,
- Choinka już stoi, ozdoby są ustawiane.
Czytaj także:
Papież Leon XIV przybył do Libanu. „W tym kraju pokój jest pragnieniem i powołaniem” [AKTUALIZACJA]
Papież Leon XIV powiedział w niedzielę (30 listopada) po przybyciu do stolicy Libanu - Bejrutu, że w tym kraju pokój jest czymś więcej niż tylko słowem. Mówił w przemówieniu...
Czytaj więcejDetailsW Kościele rozpoczyna się nowy rok duszpasterski
Wraz z rozpoczynającym się dziś (30 listopada) adwentem, w Kościele rozpoczyna się także nowy rok duszpasterski. Założenia programu duszpasterskiego mają prowadzić do odnowy Kościoła, do której wezwał papież Franciszek podczas Synodu o synodalności.
Także hasło roku „Uczniowie-misjonarze” ma uświadomić odpowiedzialność za Kościół
– wyjaśnia przewodniczący komisji duszpasterskiej przy Episkopacie Polski biskup Andrzej Czaja:
Ożywieniu wiary w lokalnych społecznościach, parafiach mają służyć katechiści
– dodał biskup Andrzej Czaja:
Przewodniczący komisji ds. duszpasterstwa młodzieży biskup Grzegorz Suchodolski zwraca uwagę na potrzebę tworzenia przy parafiach centrów, w których młodzi otrzymają pomoc duchową, jak i psychologiczną.
Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski przygotowała komplet materiałów tematycznych, także w wersji elektronicznej, które mogą służyć w formacji, w grupach i wspólnotach. Są to między innymi konspekty katechez, scenariusze spotkań oraz przykładowe konferencje dla rodzin, młodzieży.
Luteranie rozpoczęli w niedzielę adwent, to czas oczekiwania i nadziei
Luteranie rozpoczęli w niedzielę (30 listopada) adwent. To czas oczekiwania i nadziei. Podobnie jak w Kościołach chrześcijańskich tradycji zachodniej, trwa cztery niedziele i rozpoczyna nowy rok kościelny – powiedziała PAP rzecznik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska.
Przez cały czas Adwentu i okres Bożego Narodzenia nad ołtarzem lub przed kościołem nad głównym wejściem zapalona jest „gwiazda adwentowa”, która symbolizuje Jezusa Chrystusa
– powiedziała rzecznik.
Rzecznik przypomniała, sam termin „adwent” pochodzi od łacińskiego słowa „adventus”, co oznacza „przyjście”.
W tradycji ewangelickiej ten okres wiąże się z oczekiwaniem na powtórne przyjście Chrystusa, przygotowaniem się do kolejnej pamiątki jego urodzin, ale także zachęca do zmiany i naprawiania wielu spraw w życiu. (…) To czas oczekiwania i nadziei
– powiedziała.
Godfrejów-Tarnogórska wskazała, że w czasie adwentu odprawiane są w luterańskich parafiach tygodniowe nabożeństwa. Barwą liturgiczną jest fiolet.
Podczas oczekiwania na Boże Narodzenie w luterańskich domach pojawią się wieńce adwentowe z czterema świecami, które zapalane są w kolejne niedziele. Przy nich gromadzą się rodziny, by czytać Słowo Boże i modlić się. Wieniec jest również obecny w części ołtarzowej luterańskich kościołów i kaplic.
Godfrejów-Tarnogórska przypomniała, że twórcą wieńca był ewangelicki duchowny ks. Johann Wichern. W grudniu 1839 roku w sali modlitw ośrodka dla sierot z ubogich dzielnic Hamburga zapalił pierwszą świecę.
Rzecznik dodała, że nierozerwalnie związana z tradycją adwentową ewangelików jest muzyka. Przykładem jest hymn stworzony do muzyki Georga Friedricha Haendla z oratorium „Juda Machabeusz”.
W niektórych luterańskich domach popularny jest kalendarz adwentowy, służący do odliczania dni do Wigilii Bożego Narodzenia. Jak wyjaśniła Godfrejów-Tarnogórska, każdego dnia odkrywa się kolejny kartonik lub kopertę, gdzie ukryty jest werset biblijny, zadanie na dany dzień oraz niespodzianka.
W parafiach odbywają się tradycyjne adwentówki i gwiazdki, czyli spotkania dla młodych i seniorów, a także rekolekcje dla rodzin. Rozprowadzane są świece Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom, w ramach ekumenicznej akcji, którą prowadzą Diakonia Kościoła ewangelicko-augsburskiego, ewangelicko-reformowanego, Caritas Kościoła rzymskokatolickiego i Eleos Kościoła prawosławnego.
W Kościele organizowana jest akcja „Kartki dla seniorów 2025”. Własnoręcznie wykonane karty z życzeniami trafią do seniorów mieszkających w ewangelickich domach opieki.
Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce liczy około 60 tys. wiernych. Najliczniejsza grupa luteranów mieszka na Śląsku Cieszyńskim. Reformacja dotarła tu wkrótce po wystąpieniu Marcina Lutra w 1517 roku.
Symbole adwentu: wieńce i kalendarze
Symbolami adwentu są między innymi wieńce i kalendarze. „Jest to tradycja związana z kościołem ewangelickim” – przypomniała etnograf Joanna Sójka.
Jak powiedziała, pierwsze adwentowe świece na drewnianym kole pojawiły się w Hamburgu w latach 30. XIX wieku, a upowszechnił je pastor prowadzący przytułek dla sierot:
Podobnie wygląda historia z kalendarzami adwentowymi
– powiedziała etnograf Joanna Sójka:
Za pierwsze drukowane kalendarze adwentowe uznaje się te pochodzące z 1902 roku z Hamburga, albo te wydrukowane dopiero w 1908 roku w Monachium. Kalendarz adwentowy z 1902 roku nie był kalendarzem adwentowym o wyglądzie znanym współcześnie, albowiem miał formę zegara. W Monachium około 1903 roku wydrukowany kalendarz adwentowy zawierał 24 obrazki do wycięcia oraz specjalny arkusz z okienkami do naklejania.
Za pomysłodawcę kalendarza ze słodkościami uważa się Gerharda Langa, a konkretnie jego mamę. Później jako dorosły człowiek zapoczątkował produkcję kalendarzy adwentowych w formie pudełek wypełnionych słodkimi podarkami.