Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki apeluje o usunięcie z polskiej przestrzeni publicznej nazw i symboli propagujących komunizm. Apel prezesa IPN związany jest z agresją rosyjską na Ukrainę.
Prezes Nawrocki w oświadczeniu zwraca uwagę, że władze Rosji próbują uzasadnić swą agresję, sięgając do najgorszych wzorców propagandy z czasów komunistycznych i do pseudohistorycznych argumentów, a przebrani w mundury Federacji Rosyjskiej, z Leninem i Stalinem w głowach i sercach, rosyjscy żołnierze „wyzwalają” Ukrainę, mordując kobiety, dzieci i zabijając żołnierzy niepodległego państwa.
Rzecznik IPN Rafał Leśkiewicz powiedział, że prezes Instytutu zaapelował przede wszystkim do samorządów o usunięcie z przestrzeni publicznej wszelkich nazw i symboli wciąż upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia bądź daty symbolizujące komunizm. Instytut Pamięci Narodowej służy pomocą w weryfikacji nazw ulic, placów itp. podlegających zmianie zgodnie z obowiązującym prawem.
Rafał Leśkiewicz przypomniał, że dekomunizacja przestrzeni publicznej usankcjonowana jest ustawą z kwietnia 2016 roku, jednak nie wszystkie samorządy ten proces przeprowadziły.
Oświadczenie o podobnej treści prezes IPN skierował także do państw europejskich, w szczególności krajów byłego bloku komunistycznego.
W tym kontekście wracają pytania o mozaikę z wizerunkiem Jurija Gagarina, sowieckiego kosmonauty, którego podobizna zdobi aulę Uniwersytetu Zielonogórskiego. Upamiętnia ona wizytę Gagarina w 1961 w Zielonej Górze, gdy został patronem ówczesnej Wyższej Szkoły Inżynierskiej.
W Zielonej Górze do dziś sporo kontrowersji budzi także pomnik Bohaterów, który ustawiono w 1965 roku jako pomnik Braterstwa Broni. Zastąpił monument Wdzięczności Żołnierzom Radzieckim. Przez lata widniały na nim sowieckie symbole i podobizny żołnierzy Armii Czerwonej. Zostały one usunięte w latach 90. XX wieku, ale aktualny kształt pomnika nadal budzi kontrowersje i zastrzeżenia ze strony środowisk kombatanckich.
fot. PAP/Andrzej Lange